اثرات اقتصادی و معیشتی محصولات غیرچوبی در درآمد جنگل نشینان رودسر، استان گیلان؛ مطالعه‌ی موردی میوه خرمندی (Diospyros lotus)

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشکده محقق اردبیلی

2 استادیار، گروه جنگلداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر، دانشگاه تبریز

3 دانش آموخته کارشناسی ارشد جنگلشناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

4 مربی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

سابقه و هدف: در دهه‌های اخیر، محصولات غیرچوبی جنگل به عنوان یکی از مؤلفه‌های مهم در مدیریت پایدار جنگل و کاهش فقر جوامع محلی شناخته شده‌اند. این محصولات به عنوان یک منبع درآمد مستمر در کنار سایر فعالیت‌های درآمدزای خانوارها نظیر کشاورزی و دامداری برای مردم محلی منجر به ایجاد تعلق خاطر و انگیزه برای حفاظت مستمر جنگل‌ها به عنوان منبع تولید خواهد شد. پی بردن به اهمیت این محصولات بدون شناخت گونه‌های موجود و آگاهی از میزان تولید ویژگی‌های کمی و کیفی این منابع امکان‌پذیر نخواهد بود. هدف از این مطالعه برآورد میزان تولید و اهمیت اقتصادی این محصولات در درآمد خانوارها در سه روستای جنگلی شهرستان رودسر استان گیلان می‌باشد.
مواد و روش‌ها: در این تحقیق از دو روش آماربرداری و تکمیل پرسشنامه استفاده شد. آماربرداری با 30 قطعه نمونه با ابعاد 100 در 100 متری (یک هکتاری) به صورت تصادفی سیستماتیک انجام شد. در داخل هر قطعه نمونه نزدیکترین درخت به مرکز قطعه نمونه جهت اندازه‌گیری میزان میوه تولیدی انتخاب شد. در مرحله دوم، به منظور بررسی مسایل اقتصادی اجتماعی از روش مصاحبه نیمه‌ساختار یافته و مشاهده مستقیم و به روش سرشماری از 120 خانوار سه روستای مورد مطالعه در تابستان سال 1394 جمع آوری اطلاعات انجام گردید.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که به طور متوسط هر پایه حدود 25 کیلوگرم میوه تولید می‌کند. با توجه به میانگین تعداد گونه خرمندی 17 پایه در هکتار، حدود 425 کیلوگرم میوه در هکتار تولید می‌شود. مجموع میوه برداشت شده خرمندی بوسیله خانوارها در سه روستای لوسرا، نرماش و سیاهگل چال برابر 3880 کیلوگرم و میانگین برداشت سالانه خانوار 32 کیلوگرم می‌باشد. درآمد خالص سالانه خانوار از محل برداشت میوه در منطقه مورد مطالعه از 230 تا 2100 هزار ریال تغییر می‌کند. میزان ارزش مورد انتظار جنگل حاصل از تولید خرمندی به ازای هر هکتار 6050000 ریال می‌باشد. برداشت این میوه برای 15 نفر روز در سال اشتغال ایجاد کرده است.
نتیجه‌گیری: محصول برداشت شده درآمد نسبتاً خوبی برای خانوارها ایجاد می‌کنند. اما سهم درآمد از محل برداشت این محصولات در درآمد کل خانوارها در شرایط فعلی کم می‌باشد. علاوه بر این اشتغال زیادی نیز از محل برداشت این محصولات ایجاد می‌شود. با توجه به ارزش افزوده زیادی که از برداشت این محصول ایجاد می‌شود، عملیات فرآوری روی این محصولات می‌تواند درآمد زیادی را برای بهره-برداران این محصول ایجاد کند. می‌توان با تشکیل تعاونی‌های خرید و فروش توسط مردم محلی، برگزاری کلاسهای ترویجی و راه‌اندازی کارگاه‌های فراوری، درآمد حاصل از این محصولات را افزایش داد. نتیجه‌گیری: محصول برداشت شده درآمد نسبتاً خوبی برای خانوارها ایجاد می‌کنند. اما سهم درآمد از محل برداشت این محصولات در درآمد کل خانوارها در شرایط فعلی کم می‌باشد. علاوه بر این اشتغال زیادی نیز از محل برداشت این محصولات ایجاد می‌شود. با توجه به ارزش افزوده زیادی که از برداشت این محصول ایجاد می‌شود، عملیات فرآوری روی این محصولات می‌تواند درآمد زیادی را برای بهره-برداران این محصول ایجاد کند. می‌توان با تشکیل تعاونی‌های خرید و فروش توسط مردم محلی، برگزاری کلاسهای ترویجی و راه‌اندازی کارگاه‌های فراوری، درآمد حاصل از این محصولات را افزایش داد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Economic and livelihood impacts of Non-Wood Forest Products (NWFPs) in income of forest villagers of Rudsar, Guilan Province; case study Diospyros lotus fruit

نویسندگان [English]

  • Farshad KeivanBehjy 1
  • Sajad Ganbari 2
  • Ghorban Moradi 3
  • Omid Ghafarzade 4
1
2
3
4
چکیده [English]

Background and objectives: At recent decades, Non-wood forest products (NWFPs) have been considered as one of the important components in sustainable forest management and poverty reduction of local communities. These products are a sustainable income source for local people beside of other income source such as agriculture and animal husbandry. This factor create engagement and incentive to protect forests as sources of sustainable. Understanding the importance of these products without knowing the species and characteristics of quantity and quality of production of these species will be impossible. The aim of this study was to estimate the amount of production, the economic importance of these products in household’s income in three forest villages at Rudsar county of Guilan province.
Materials and methods: In this study, two methods were used. At first, inventory was used for estimating of fruit production and at second the socio-economic survey was done using questionnaire. Inventory was done systematically randomly with 30 samples with dimensions of 100 by 100 meters (one hectare). Within each sample, the nearest tree to the plot center was selected to measure the amount of production fruit. At the socio economic surveying 120 households at three villages was censed by the semi-structured interviews and direct observations in summer 2015.
Results: The results showed that the fruit production of each tree was about 25 kg. Based on the number of Diospyros lotus species per hectare (17 trees), about 425 kg fruit per hectare was produced. Total fruit collected by households of three villages of Lusara, Nurmash, and Siyahgal Chal was 3880 kg. The average annual harvest of households was 32 kg. Gross annual household income from fruit harvested varied from 230 to 2100 thousand Rials. The expected value of forest from fruit sources was 6050000 Rials per hectare. The fruit collection create employment for 15 person’s day annually.
Conclusion: These products create a good income for households. But at the current situation, the share of income of these products was relatively low. In addition to income, it is led to creating the employment opportunities. According to high addition value of processing operations, processing has been stated as a main income source. Establishing the local cooperative, holding educational courses, setting up the processing factories can increase income of households from these products.

Conclusion: These products create a good income for households. But at the current situation, the share of income of these products was relatively low. In addition to income, it is led to creating the employment opportunities. According to high addition value of processing operations, processing has been stated as a main income source. Establishing the local cooperative, holding educational courses, setting up the processing factories can increase income of households from these products.

کلیدواژه‌ها [English]

  • household economic
  • collection
  • fruit production
  • Employment
  • processing industries
1. Avocèvou-Ayisso, C., Sinsin, B., Adégbidi, A., Dossou, G., and Van Damme, P. 2009.
Sustainable use of non-timber forest products: Impact of fruit harvesting on Pentadesma
butyracea regeneration and financial analysis of its products trade in Benin. Forest ecology
and management, 257(9): 1930-1938.
2. Belcher, B., Ruíz-Pérez, M., and Achdiawan, R. 2005. Global patterns and trends in the use
and management of commercial NTFPs: implications for livelihoods and conservation.
World development, 33(9): 1435-1452.
3. Croitoru, L. 2007. Valuing the non-timber forest products in the Mediterranean region.
Ecological Economics, 63(4): 768-775.
4. Damnyag, L., Tyynelä, T., Appiah, M., Saastamoinen, O., and Pappinen, A. 2011. Economic
cost of deforestation in semi-deciduous forests—a case of two forest districts in Ghana.
Ecological Economics, 70(12): 2503-2510.
5. Delang, C.O. 2006. Not just minor forest products: the economic rationale for the
consumption of wild food plants by subsistence farmers. Ecological Economics, 59(1): 64-
73.
6. FAO, 1995. Non wood forest products for rural income and sustainable forestry. Non-Wood
Forest Products (FAO)(7).
7. FAO, 2003. State of the World's Forests.
8. FAO, 2010. Global forest resources assessment, Country report Iran. 42.
9. Faustmann, M. 1995. Calculation of the value which forest land and immature stands possess
for forestry. Journal of Forest Economics (Sweden).
10. Fu, Y., Chen, J., Guo, H., Chen, A., Cui, J., and Hu, H. 2009. The role of non-timber forest
products during agroecosystem shift in Xishuangbanna, southwestern China. Forest Policy
and Economics, 11(1): 18-25.
11. Gram, S. 2001. Economic valuation of special forest products: an assessment of
methodological shortcomings. Ecological economics, 36(1): 109-117.
12. Henareh Khalyani, J., Namiranian, M., Khodayee Tehrani, V., and Javanmiri pour, M. 2015.
Investigation of non-timber forest products and their contribution to poverty alleviation of
rural communities in northern Zagros Forests (Field force analysis of issues and problems).
Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 23(2): 307-319 (In Persian)
13. Heshmatol Vaezin, S.M., Ghanbari, S., and Tavili, A. 2010. Income of Eremurus (Eremurus
olgae) and Forage Production in the Khazangah Rangelands of Makoo, Journal of range and
watershed management (Iranian Journal of Natural Resources), 63(2): 183-195. (In Persian)
14. Heubach, K., Wittig, R., Nuppenau, E.A., and Hahn, K. 2011. The economic importance of
non-timber forest products (NTFPs) for livelihood maintenance of rural West African
communities: A case study from northern Benin. Ecological Economics, 70(11): 1991-2001.
15. Jones, E.T., and Lynch, K.A. 2007. Non timber forest products and biodiversity management
in the Pacific Northwest. Forest ecology and management, 246(1): 29-37.
16. Kainer, K.A., Wadt, L.H., and Staudhammer, C.L. 2007. Explaining variation in Brazil nut
fruit production. Forest Ecology and Management, 250(3): 244-255.
17. Kalu, C., and Rachael, E. 2006. Women in Processing and Marketing of Non-timber Forest
Products: Case Study of Benin City, Nigeria. Journal of Agronomy, 5(2): 326-331.
18. Kengen, S. 1997. Forest valuation for decision making– lessons of experience and proposals
for improvement. FAO, Rome.
19. Koupahi, M. 2009. Principle of Agricultural Economy, Tehran Univ. Press, 587p. (In
Persian)
20. Malleson, R., Asaha, S., Egot, M., Kshatriya, M., Marshall, E., Obeng-Okrah, K. et al. 2014.
Non-timber forest products income from forest landscapes of Cameroon, Ghana and
Nigeria–an incidental or integral contribution to sustaining rural livelihoods? International
Forestry Review, 16(3): 261-277.
21. Narendran, K., Murthy, I.K., Suresh, H., Dattaraja, H., Ravindranath, N., and Sukumar, R.
2001. Nontimber forest product extraction, utilization and valuation: a case study from the
Nilgiri Biosphere Reserve, southern India. Economic Botany, 55(4): 528-538.
22. Parrado‐Rosselli, A., Machado, J.L., and Prieto‐López, T. 2006. Comparison between Two
Methods for Measuring Fruit Production in a Tropical Forest1. Biotropica, 38(2): 267-271.
23. Ravi, P.C., Mahadevaiah, G., and Muthamma, M. 2006. Livelihood Dependence on Non-
Timber Forest Products (NTFPs)-A Study of Jenukuruba Tribes in South India, 2006.
Annual Meeting, August 12-18, 2006, Queensland, Australia. International Association of
Agricultural Economists.
24. Saeed, A. 1992. Fundamentals of practical economics in forest management. Tehran Univ.
Press, 341p. (In Persian)
25. Sathre, R., and Gustavsson, L. 2009. Process-based analysis of added value in forest product
industries. Forest policy and economics, 11(1): 65-75.
26. Scherr, S.J., White, A., and Kaimowitz, D. 2004. A new agenda for forest conservation and
poverty reduction: making forest markets work for low-income producers. CIFOR.
27. Shackleton, C.M., and Pandey, A.K. 2014. Positioning non-timber forest products on the
development agenda. Forest Policy and Economics, 38: 1-7.
28. Sheil, D., and Wunder, S. 2002. The value of tropical forest to local communities:
complications, caveats, and cautions. Conservation Ecology, 6(2): 9.
29. Stoian, D. 2005. Making the best of two worlds: rural and peri-urban livelihood options
sustained by nontimber forest products from the Bolivian Amazon. World Development,
33(9): 1473-1490.
30. Ticktin, T. 2004. The ecological implications of harvesting non‐timber forest products.
Journal of Applied Ecology, 41(1): 11-21.
31. Te Wong, S., Servheen, C., Ambu, L., and Norhayati, A. 2005. Impacts of fruit production
cycles on Malayan sun bears and bearded pigs in lowland tropical forest of Sabah, Malaysian
Borneo. Journal of Tropical Ecology, 21(6): 627-639.
32. Tutin, C.E., and Fernandez, M. 1993. Relationships between minimum temperature and fruit
production in some tropical forest trees in Gabon. Journal of Tropical Ecology, 9(2): 241-
248.