کارایی روش های نمونه برداری فاصله ای در برآورد ویژگی های زیست سنجی توده های تنک بنه (Pistacia atlantica subsp. mutica) در زاگرس

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شیراز

چکیده

سابقه و هدف: روش های نمونه برداری فاصله ای مجموعه ای از روش های پرکاربرد در برآورد ویژگی های کمی جنگل به شمار می روند، اگرچه هر کدام از این روشها و برآوردکننده های مربوط به آنها با توجه به عوامل مختلف (مانند شرایط محیطی، تراکم توده و توزیع درختان) از کارایی متفاوتی برخوردار هستند. بنابراین با توجه به اهمیت روشهای فاصله ای و جایگاه آنها در برآورد ویژگی های کمی با صرف هزینه و زمان اندک، آگاهی از نحوه عملکرد این روشها در جنگل های تنک ضروری به نظر می رسد. این مطالعه با هدف بررسی کارایی 12 روش نمونه برداری فاصله ای مهم در جمع آوری ویژگی های زیست سنجی درختان بنه (تعداد در هکتار و درصد تاج پوشش) در توده های تنک زاگرس انجام شد. این مطالعه روشهای فاصله ای را در دو گروه تک و چند فاصله ای بررسی می نماید. همچنین شناسایی برآوردکننده مطلوب در هر روش نیز از اهداف این پژوهش قرار گرفت و کارایی این روش ها در شرایط یکسان مورد مقایسه قرار گیرند.
مواد و روش ها: یک توده از درختان بنه با تراکم بسیار کم (44/19 پایه در هکتار) در جنگل تحقیقاتی بنه فیروز آباد استان فارس انتخاب شد. با استفاده از یک شبکه 100×100 متر، 46 نقطه نمونه برداری در داخل محدوده مورد مطالعه قرار گرفت. شش روش نمونه برداری تک فاصله ای و شش روش نمونه برداری چندفاصله ای برای برآورد ویژگی های مورد بررسی بکار رفتند. دقت نتایج حاصل از این روشها با استفاده از مجذور میانگین مربعات خطا و صحت آنها توسط معیار صحت و مقایسه میانگین ها با مقدار واقعی با استفاده از آزمون t تک نمونه ای ارزیابی گردید.
یافته ها: با استفاده از دو معیار صحت و دقت، برآوردکننده های مناسب در روشهای تک فاصله ای نزدیک ترین فرد (کوتام و همکاران)، نزدیکترین همسایه (کوتام و کورتیس) و مربع تی (بایت) و روش های چند فاصله ای مربعی با نقطه مرکزی (کوتام و کورتیس) شناسایی شدند. برای برآورد تراکم و درصد تاج پوشش، دو روش تک فاصله ای نزدیکترین فرد (با برآوردکننده کوتام و همکاران) و نزدیکترین همسایه (با برآوردکننده کوتام و کورتیس) بهترین کارایی را داشتند. از میان روش های چند فاصله ای روش بایت و رایپلی (معیار صحت 7/3 درصد و 05/0 > p) برای برآورد تراکم و روش های ترکیبی (معیار صحت 36/2 درصد و 05/0 > p) و نقطه مشترک (معیار صحت 36/2 درصد و 05/0 > p) برای اندازه گیری درصد تاج پوشش مناسب بودند.
نتیجه گیری: به طور کلی، دو روش تک فاصله ای نزدیکترین فرد و نزدیکترین همسایه برای برآورد صحیح و دقیق ویژگیهای زیست سنجی درختان بنه در توده تنک مورد مطالعه از کارایی لازم برخوردار بودند. در مطالعات آتی می توان به تاثیر اندازه شبکه نمونه برداری و نحوه توزیع درختان بر کارایی روش های فاصله ای پرداخت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Efficiency of distance sampling methods in estimation of biometric characteristics of wild pistachio (pistachio atlantica subsp. mutica) open stands in Zagros

نویسندگان [English]

  • Laya Zaree
  • Yousef Erfanifard
  • Mansour Taghvai
  • Narges Kariminejad
چکیده [English]

Background and objectives: Distance sampling methods are a group of commonly-used methods in estimation of quantitative characteristics of forest, although each method and related estimators have different efficiencies due to different factors (such as environmental conditions, stand density, and distribution of trees). Therefore, it seems necessary to know how these methods operate in open forests regarding to their importance and their role in estimation of quantitative characteristics with low cost and time. The objective of this study was efficiency assessment of 12 important distance sampling methods to obtain biometric characteristics of wild pistachio trees (density and canopy closure) in Zagros open stands. This study investigated the distance methods in two single- and multi-distance groups. Moreover, it was aimed to select the appropriate estimator of each method and the efficiency of these methods were compared in the same conditions.
Materials and methods: A wild pistachio stand with low density (19.44 trees ha -1) was selected in Bane Research Site, Firoozabad, Fars province, south western Iran. Using a 100 m × 100 m mesh, 46 sample points were located within the boundary. Six single-distance and six multi-distance sampling methods were applied to estimate the characteristics. Root mean squared error was applied to evaluate the precision and accuracy criterion and comparing the means using one-sample t-test were implemented to assess the accuracy of the results.
Results: Using precision and accuracy criteria, the appropriate estimators were identified in nearest individual ( Cottam et al. ) , nearest neighbour ( Cottam and Curtis ) , and T - square ( Byth ) single - distance methods and point - centered quarter ( Cottam and Curtis ) multi-distance sampling method. To estimate density and canopy closure, nearest individual ( Cottam et al. ) and nearest neighbour ( Cottam and Curtis ) single - distance methods were the most efficient ones. Between multi - distance sampling methods, Byth and Ripley ( accuracy of 3.70 % and p < 0.05 ) , joint ( accuracy of 2.36 % and p < 0.05 ) and shared point ( accuracy of 2.36 % and p < 0.05 ) methods were suitable for density and canopy closure estimation , respectively.
Conclusion: In general , nearest individual and nearest neighbour single - distance methods were efficient enough to estimate the biometric characteristics of wild pistachio trees in the studied open stand precisely and accurately. The effect of sampling network and distribution of trees can be investigated in future studies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Open stand
  • Distance methods
  • Zagros
  • Efficiency
  • Biometric characteristics