مقایسه بازده اقتصادی آگروفارستری و کشاورزی تک‌محصولی در منطقه ازنا استان لرستان

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

نویسنده

عضو هیت علی دانشگاه لرستان

چکیده

سابقه و هدف: انتخاب و توسعه کاربری‌های مختلف برای استفاده از سرزمین همواره در میان متخصصان و مدیران بخش  منابع طبیعی امری  بسیار حیاتی و مهم بوده است. این امر با توجه به  فاکتورهای مختلفی از قبیل مسایل اکولوژیکی و اقتصادی – اجتماعی صورت می گیرد. در این میان بررسی وضعیت اقتصادی و میزان هزینه و درآمدهایی که بر اساس کاربری‌های مختلف از  سرزمین بدست می‌آید، می تواند به عنوان راهکاری کاربردی و کارگشا مورد استفاده تصمیم گیران قرار گیرد. سیستم آگروفارستری یا بیشه زراعی یکی از روش های تلفیقی استفاده از سرزمین است که قادر است با ترکیب تولید با حفاظت به روش‌های مختلف باعث افزایش سود و منفعت اقتصادی و همچنین حفاظت بهتر از منابع آب و خاک  شود. بنابر این لازم است که کارایی اقتصادی این سیستم در برابر کشاورزی تک محصولی مورد ارزیابی قرار گیرد. هدف اصلی در این پژوهش مقایسه اقتصادی، تولید و درآمد در سیستم‌های آگروفارستری و کشاورزی تک ‌محصولی، در منطقه ازنا از توابع شهرستان خرم آباد استان لرستان می باشد.
مواد و روش­ها: برای رسیدن به این هدف  جامعه آماری متشکل از تعداد 30  کشاورز که همزمان دارای مزارع آگروفارستری و  مزارع کشاورزی شاهد بودند مورد بررسی قرار گرفتند. داده‌های مورد نیاز برای  پژوهش از طریق مطالعه میدانی (پیمایشی )، تهیه پرسش‌نامه و مصاحبه حضوری با 30  زارع سیستم آگروفارستری و کشاورزی تک‌ محصولی و همچنین آمارهای موجود و مطالعات کتابخانه ای بدست آمد. پس از شناسایی کشاورزان منطقه، تعداد 30 نفر  با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند و اطلاعات مورد نیاز پژوهش جمع آوری شد. پس از جمع آوری داده های مورد نیاز، هزینه های مربوط به مراحل مختلف کاشت، داشت و بهره برداری و همچنین درآمد حاصل از سیستم های آگروفارستری و کشاورزی تک محصولی محاسبه و از طریق آزمون آماری با هم مقایسه شدند.
یافته­ها: نتایج مطالعه نشان داد که هزینه کل و درآمد خالص حاصل از سیستم آگروفارستری هر دو  نسبت به روش کشاورزی تک ‌محصولی بیشتر است. همچنین نتایج مطالعه بیانگر این است که  میزان نرخ بازدهی سرمایه در  کاربری سیستم آگروفارستری بیشتر از کشاورزی تک محصولی است.
نتیجه گیری: بنابراین با توجه به اینکه سیستم های آگروفارستری نسبت به کشاورزی تک ‌محصولی درآمد در واحد سطح بالاتری دارند، توصیه می­گردد نسبت به توسعه این نوع کشت در مناطق مستعد آن اقدامات ترویجی و حمایتی بیشتری صورت بگیرد. این امر میتواند با افزایش درآمد مردم در واحد سطح، باعث بهبود استفاده از سرزمین و حفاظت عرصه های طبیعی گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Economical comparison between of Agroforestry andnormal agriculture in Azna of lorestan Region

نویسنده [English]

  • Rahim Malekniya
چکیده [English]

Background and objectives: Allocating of land to different land uses is very vital and important task that can considered by natural resource specialists and managers. There are different methods to evaluating a land allocation project. In some methods ecological capability evaluation is considered to land allocation and some methods are based on cost benefit analysis of different land uses. Agro forestry as a land use strategy has variety of advantages. This land use system can provide farmers with higher levels of income and welfare and increase protection of soil and water resources, simultaneously. In rural area, agro forestry systems can improve income of households which in return could reduce degradation of natural resources. Farmers need to be aware of preferences of agro forestry systems against normal agriculture. This can help managers to promoting this land use strategy in rural area. For this aim, net income of agro forestry and normal agriculture must be compared.
Materials and methods: This study was conducted to compare agroforestry system and normal agriculture economically. Research was carried in Azna region located in Lorestan province. Data of study was gathered using survey and literature review. Supplementary data are obtained through different sources including field observations and discussion with extension officers at the divisional agricultural service. For this aim, a questionnaire based method was used to gathering data. Totally, 30 farmers who have agro forestry system and normal agriculture farms were selected randomly. All date about different costs and incomes of both of systems were gathered and costs and incomes were calculated. The data were analyzed using the Statistical methods.
Results: Results of study indicate that costs and net incomes of agro forestry systems are higher than normal agriculture, statistically. Rate of return in agro forestry systems was higher than normal agriculture, statistically.
Conclusion: The findings of research indicate that agro forestry can improve income of household and result in increasing of welfare level.

Key word: Economical, Agroforestry, normal agriculture, Azna , lorestan.
All date about different costs and incomes of both of systems were gathered and costs and incomes were calculated. The data were analyzed using the Statistical methods. Results of study indicate that costs and net incomes of agro forestry systems are higher than normal agriculture, statistically. Rate of return in agro forestry systems was higher than normal agriculture, statistically. The findings of research indicate that agro forestry can improve income of household and result in increasing of welfare level.
Key word: Economical, Agroforestry, normal agriculture, Azna , lorestan.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Economical
  • Agroforestry
  • Single product agriculture
  • Azna
  • Lorestan