بررسی ویژگی‌های کیفی الیاف برخی ارقام پنبه مناطق خشک ایران

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

نویسنده

رییس کنترل و تضمین کیفیت کارخانه تکاب

چکیده

سابقه و هدف: پنبه یکی از گیاهان غیر چوبی مهم است که از الیاف آن در تهیه فرآورده­های سلولزی و به­ویژه کاغذ اسکناس و سایر اوراق بهادار استفاده می­شود. کاغذهای ساخته شده از پنبه از چاپ­پذیری بهتری نسبت به کاغذ­های چاپ تولید شده از خمیر شیمیایی برخوردار می­باشند. ارزش تجاری پنبه با کیفیت الیاف ارتباط مستقیم دارد. کیفیت الیاف پنبه با ویژگی‌هایی نظیر طول، ظرافت،ازدیاد طول، استحکام، یکنواختی، رنگ، مواد خارجی الیاف ارزیابی می‌شود. از آنجایی که یکنواختی در کیفیت ماده اولیه در یکنواختی محصول نهایی تأثیرگذار است. بنابراین کیفیت ارقام مختلف پنبه مصرفی در تولید کاغذ اسکناس و اوراق بهادار به طور مستقیم بر خواص کاغذ نهایی تأثیرگذار خواهد بود، لذا هدف از این تحقیق بررسی صفات کیفی الیاف درارقام پنبه ورامین، دکتر عمومی و خرداد از مناطق خشک ایرن جهت شناسایی ارقام برتر در صنعت ساخت اوراق بهادار می­باشد.
مواد و روش­ها: به منظور بررسی‌های کمی و کیفی الیاف پنبه، نمونه‌هایی از ارقام پنبه مناطق خشک کشور شامل ورامین، دکتر عمومی و خرداد انتخاب شدند. در این پژوهش برخی ازصفات کیفی نظیر طول، ازدیاد طول، استحکام، میکرونری، یکنواختی، درجه روشنی، زردی، درصد رطوبت، طول متوسط نیمه بالایی(UHML)  و میزان درصد الیاف کوتاه (SFC) ارقام پنبه اندازه­گیری شدند. آزمایش­ها با دستگاه HVI مطابق استاندارد ASTM D5869 انجام شد .آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار جهت تجزیه و تحلیل آماری صفات کیفی پنبه در نرم‌افزار SAS مورد بررسی قرار گرفتند. مقایسه میانگین‌ها نیز با استفاده از آزمون دانکن انجام شد.
یافته­ها: بر اساس نتایج در ارقام پنبه مورد بررسی با افزایش طول الیاف همه صفات کیفی الیاف افزایش قابل ملاحظه­ای را نشان داد. در مجموع الیاف رقم دکتر عمومی در مقایسه با سایر ارقام از ویژگی های کیفی مطلوب­تری برخوردار بود و بیشترین طول، کشش، استحکام، زردی و یکنواختی را داشت، لذا گسترش کشت رقم دکتر عمومی جهت استفاده به عنوان ماده اولیه در صنعت ساخت اوراق بهادار توصیه می شود.
نتیجه­گیری: در این تحقیق پنبه رقم دکتر عمومی به دلیل طول الیاف مناسب، درصد وزنی الیاف کوتاه کمتر، استحکام خیلی قوی الیاف، یکنواختی و ازدیاد طول زیاد الیاف، رقم بهتری جهت مصرف درفرآیند ساخت اوراق بهادار می‌باشد. در یک جمع بندی کلی بر اساس تجزیه های انجام شده در این تحقیق می توان اظهار داشت که جهت بهبود صفات کیفی در ارقام پنبه، انتخاب تنها بر اساس یک صفت راه حل مناسبی نبوده و اظهار نظرها بایستی بر اساس مجموعه ای از صفات کیفی و روابط بین آنها به عمل آید.
واژه‌های کلیدی: الیاف پنبه، میکرونر، طول، استحکام، ازدیاد طول.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigation of Qualitative Properties of Some Cotton Varieties Fiber in Dry Regions of Iran

نویسنده [English]

  • Sabrineh Mohsenitavakoli
چکیده [English]

 
Background and objectives: Cotton is one of the important non-wood plants that have been used for production of various cellulosic materials, banknote and other bond papers. Papers made from cotton have the better printability than papers made from chemical pulps. Quality of cotton fibers directly linked with commercial value. The quality of cotton fibers are evaluated with traits such as length, micronaire, elongation, strength, uniformity, color and trash. Since the uniformity of raw material quality is effective in uniformity of final products, therefore the quality of various varieties of cotton will directly be effective on final properties of paper. So the objective of this research is studying the quality traits of cotton fibers in varieties of Varamin, Doctoromomy and Khordad in dry regions of Iran to identify better varieties in bond paper production industry.
Materials and methods: In order to qualitative and quantitative assessment of cotton fibers, the samples of cotton varieties from dry regions of Iran were chosen.In this Investigation various qualitative traits such as fiber length, elongation, strength, micronaire, uniformity, brightness, yellowness, moisture content, upper-half-mean-length (UHML) and Short-fiber content (SFC) of cotton were investigated. Experiments have been done by HVI instrument (ASTM D5869). A factorial experiment in a completely randomized design with 3 replicates for statistical analysis of qualitative traits of cotton was studied in SAS software. Means comparison was conducted by using Duncan's test.
Results: Results showed that in studied cotton varieties, with increasing fiber length, all of the qualitative traits of fibers were significantly increased. In studied cotton, all of qualitative traits showed significantly difference except for micronaire. Doctoromomy variety has allocated better qualitative properties like highest fiber length, strength, elongation, uniformity, yellowness in comparison with the other varieties. Therefore, extending plant growing of Doctoromomy was recommended as a raw material for manufacturing bond papers.
Conclusion: In this research, cotton variety of Doctoromomy due to suitable fiber length, lower SFC, very strong fiber strength, high uniformity and elongation is better variety for use in the process of Bond paper making. In a general conclusion based on the analysis performed in this study can be said that to improve the quality of cotton varieties chosen as the perfect solution not only based on the comments should be based on a set of qualitative traits of between them is necessary.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cotton
  • micronairy
  • fiber length
  • strength
  • elongation