تاثیر پیش‌تیمار بذر با اسید سالیسیلیک بر صفات جوانه‌زنی کاج تهران (Pinus eldarica Medw.) در شرایط تنش خشکی

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس

2 هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس

3 دانشجوی دکترای دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

در تحقیق حاضر تأثیر پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک بر صفات جوانه‌زنی کاج تهران (Pinus eldarica Medw.)در شرایط تنش خشکی مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. تیمارها شامل 4 سطح اسید سالیسیلیک (5/0، 1 و 2 میلی‌مولار به‌مدت 72 ساعت، و شاهد) و 5 سطح تنش خشکی (0، 2-، 6-، 10- و 14- بار پلی‌اتیلن‌گلایکول 6000) بود. پس از اعمال پیش تیمار اسید سالیسیلیک، نمونه‌ها به‌مدت 40 روز در ژرمیناتور تحت تنش خشکی قرار گرفتند. در کلیه‌ی پیش تیمارهای اسید سالیسیلیک با افزایش تنش خشکی متاثر از با پلی‌اتیلن‌گلایکول، درصد جوانه‌زنی، شاخص جوانه‌زنی، قدرت جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، ضریب سرعت کوتووسکی، شاخص بنیه بذر کاهش یافت و میانگین زمان جوانه‌زنی افزایش یافت. جوانه‌زنی بذرهای شاهد (تیمار نشده با اسید سالیسیلیک) در خشکی بیش از 6- بار متوقف شد ولی پیش تیمار اسید سالیسیلیک حتی تا تنش خشکی 14- بار باعث بهبود جوانه‌زنی و دیگر صفات جوانه زنی شد. در هر سطح تنش خشکی، در اغلب صفات جوانه زنی، بهترین عملکرد مربوط به پیش تیمار اسید سالیسیلیک با غلظت 1 میلی‌مولار بود. با توجه به کاربرد نهال کاج تهران در جنگل‌کاری و فضای سبز شهری و برون شهری مناطق خشک و نیمه خشک کشور، استفاده از پیش تیمار اسید سالیسیلیک ممکن است خطرات ناشی از استقرار ضعیف نهال آن را در این مناطق کاهش دهد.
در تحقیق حاضر تأثیر پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک بر صفات جوانه‌زنی کاج تهران (Pinus eldarica Medw.)در شرایط تنش خشکی مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار انجام شد. تیمارها شامل 4 سطح اسید سالیسیلیک (5/0، 1 و 2 میلی‌مولار به‌مدت 72 ساعت، و شاهد) و 5 سطح تنش خشکی (0، 2-، 6-، 10- و 14- بار پلی‌اتیلن‌گلایکول 6000) بود. پس از اعمال پیش تیمار اسید سالیسیلیک، نمونه‌ها به‌مدت 40 روز در ژرمیناتور تحت تنش خشکی قرار گرفتند. در کلیه‌ی پیش تیمارهای اسید سالیسیلیک با افزایش تنش خشکی متاثر از با پلی‌اتیلن‌گلایکول، درصد جوانه‌زنی، شاخص جوانه‌زنی، قدرت جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، ضریب سرعت کوتووسکی، شاخص بنیه بذر کاهش یافت و میانگین زمان جوانه‌زنی افزایش یافت. جوانه‌زنی بذرهای شاهد (تیمار نشده با اسید سالیسیلیک) در خشکی بیش از 6- بار متوقف شد ولی پیش تیمار اسید سالیسیلیک حتی تا تنش خشکی 14- بار باعث بهبود جوانه‌زنی و دیگر صفات جوانه زنی شد. در هر سطح تنش خشکی، در اغلب صفات جوانه زنی، بهترین عملکرد مربوط به پیش تیمار اسید سالیسیلیک با غلظت 1 میلی‌مولار بود. با توجه به کاربرد نهال کاج تهران در جنگل‌کاری و فضای سبز شهری و برون شهری مناطق خشک و نیمه خشک کشور، استفاده از پیش تیمار اسید سالیسیلیک ممکن است خطرات ناشی از استقرار ضعیف نهال آن را در این مناطق کاهش دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Influence of seed pretreatment by salicylic acid on germination characteristics of Pinus eldarica Medw. under drought stress

نویسندگان [English]

  • Zeinab Javanmard 1
  • Masoud Tabari 2
  • Fatemeh Ahmadloo 3
1
2
3
چکیده [English]

The objective of present research was to evaluate the effect of seed pretreatment by salicylic acid on germination characteristics of Pinus eldarica Medw. under drought stress. The experiments were carried out based on completely randomized design by factorial arrangement with 3 replications. Treatments were combination of 4 levels of salicylic acid (0 (control), 0.5, 1 and 2 mM for 72 hours) and 5 levels of drought stress (0, -2, -6, -10 and -14 bar by Polyethylene Glycol 6000). After the pre-treatment, seeds were subjected to drought stress in germinator for 40 days. In all pre-treatments, by increasing drought stress, germination percentage, index of germination, germination energy, germination speed, velocity coefficient of Kotowski and vigor index were reduced and mean germination time were increased. Germination of control seeds was ceased in osmotic potentials >-6 bar; in contrast, seed pre-treatment of acid salicylic even in drought stress -14 bar improved germination and other seed germination characteristics. In each drought stress level, in most of seed germination characteristics the best performance was allocated to concentration of 1 mM salicylic acid. Regarding to usage of Pinus eldarica in afforestation and rural and urban green space of arid and semi-arid regions, the seed pre-treatment with salicylic acid may reduce the risks of poor seedling establishment of this species in these regions.
The objective of present research was to evaluate the influence of seed pretreatment by salicylic acid on germination characteristics of Pinus eldarica Medw. under drought stress. The experiments were carried out based on completely randomized design by factorial arrangement with 3 replications. Treatments were combination of 4 levels of salicylic acid (0 (control), 0.5, 1 and 2 mM for 72 hours) and 5 levels of drought stress (0, -2, -6, -10 and -14 bar by Polyethylene Glycol 6000). After the pre-treatment, seeds were subjected to drought stress in germinator for 40 days. In all pre-treatments, by increasing drought stress, germination percentage, index of germination, germination energy, germination speed, velocity coefficient of Kotowski and vigor index were reduced and mean germination time were increased. Germination of control seeds was ceased in osmotic potentials >-6 bar; in contrast, seed pre-treatment of acid salicylic even in drought stress -14 bar improved germination and other seed germination characteristics. In each drought stress level, in most of seed germination characteristics the best performance was allocated to concentration of 1 mM salicylic acid. Regarding to usage of Pinus eldarica in afforestation and rural and urban green space of arid and semi-arid regions, the seed pre-treatment with salicylic acid may reduce the risks of poor seedling establishment of this species in these regions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Salicylic acid
  • Vigor index
  • Velocity coefficient of Kotowski
  • Germination energy