ارزیابی روش ترکیب خطی وزنی فازی در تهیه نقشه ریسک آتش‌سوزی جنگل (مطالعه‌موردی: جنگل‌های سردشت، آذربایجان غربی)

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

نویسندگان

1 هیئت علمی/دانشگاه ارومیه

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد/دانشگاه ارومیه

چکیده

سالانه صدها مورد آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع و مناطق مختلف ایران رخ می‌دهد. شناخت نواحی مستعد آتش‌سوزی مهم‌ترین گام در کاهش خسارات ناشی از آتش‌سوزی و همچنین مدیریت منابع جنگلی و مرتعی و به‌طورکلی منابع طبیعی است. منطقه موردمطالعه در این تحقیق بخشی از جنگل‌های شهرستان سردشت در استان آذربایجان غربی است. در این تحقیق با استخراج اطلاعات ثبت‌شده مربوط به آتش‌سوزی‌های رخ‌داده در حوزه اداره منابع طبیعی شهرستان سردشت، موقعیت آتش‌سوزی‌های رخ‌داده در منطقه شناسایی و با استفاده از ۱۰ عامل مؤثر درآتش‌سوزی جنگل‌های منطقه (شامل ارتفاع، شیب، جهت، کاربری زمین/ پوشش زمین، متوسط بارندگی سالانه، متوسط حداکثر دمای ماهانه، تعداد جمعیت، فاصله از زمین کشاورزی، فاصله از آبراهه و فاصله از جاده) ریسک آتش‌سوزی جنگل در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی و با مدل ترکیب خطی وزنی فازی (FWLC) ارزیابی و نقشه پهنه‌بندی ریسک آتش‌سوزی در پنج رده خطر (بسیار کم تا بسیار زیاد) تهیه گردید. برای فازی سازی ارزش‌ نقشه‌های هرکدام از عوامل از توابع عضویت فازی و برای وزن‌دهی به معیارها از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد. نتایج نقشه ریسک آتش‌سوزی نشان داد که حدود 60 درصد از منطقه موردمطالعه دارای ریسک آتش‌سوزی بالایی است. همچنین پس از تلفیق نقشه ریسک تولیدشده با مناطق آتش‌گرفته واقعی، نتایج نشان دادند که نزدیک 92 درصد از مناطق آتش‌گرفته در رده‌های ریسک زیاد و بسیار زیاد قرارگرفته‌اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Evaluating the Fuzzy Weighted Linear Combination Method in Forest Fire Risk Mapping (Case study: Sardasht Forests, West Azerbaijan Province, IRAN)

نویسندگان [English]

  • Abbas Shafiei 1
  • Hadi Beygi Heidarlu 2
  • Mehdi Erfanian 1
چکیده [English]

Yearly hundreds fires occur in forests and rangelands and various regions of Iran. Identification of areas that susceptible to fires the most important step in reducing damages caused by fire and also forest and rangeland resources management and in general natural resources. The study area in this research is part of the Sardasht forests in West Azerbaijan province. In this research with extracting recorded information about occurred fires in Sardasht forests, location of occurring fires were identified and using 10 effective factors in fires in this region (Including: elevation, slope, aspect, land use/land cover, average annual precipitation, monthly average maximum temperature, population, distance from agricultural lands, distance from streams and distance from roads) forest fire risk in GIS using fuzzy weighted linear combination (FWLC) model evaluated and mapping of fire risk in five risk classes (very low to very high) were provided. For fuzzy modeling of value of each factor the fuzzy membership functions and for the weight to criteria Analytical Hierarchy Process are used.Fire risk map result showed that about 60 percent of the study area has a high fire risk. Also, after the integration of risk map with real fire areas, result showed that nearly 92 percent of the burned areas are located in high and very high risk classes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Forest Fire Risk
  • FWLC
  • AHP
  • Sardasht