ارزیایی اثرات پخش سیلاب بر خصوصیات خاک و ویژگی‌های رویشی گونه‌های کنار، کهور و کرت در ایستگاه پخش‌سیلاب تنگستان، استان بوشهر

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

چکیده

ارتباط و اثرات متقابل بین خاک و ویژگی‌های رویشی یک منطقه اقلیمی ‌به قدری به‌هم وابسته است که نمی‌توان یکی را بدون دیگری مطالعه نمود. این پژوهش با هدف ارزیابی اثرات پخش سیلاب بر خصوصیات خاک و ویژگی‌های رویشی گونه‌های درختی: کنار ایرانی (Ziziphus spina Christi)، کهور پاکستانی (Prosopis juliflora) و کرت (Acacia arabica Wild var. nilotica)، در جنگل‌های دست‌کاشت آمیخته به اجرا درآمد. سه قطعه معرف وضعیت منطقه (300 هکتار از شبکه‌های پخش‌سیلاب) با ورودی خشکه‌رود مستقل در ایستگاه تحقیقاتی پخش‌سیلاب تنگستان واقع در استان بوشهر انتخاب گردید. به‌منظور مطالعه اثرات پخش‌سیلاب در سطوح ارتفاعی، هر قطعه به دو سطح ارتفاعی بالادست و پایین‌دست تقسیم گردید. سپس در هر قطعه  6 پروفیل (جمعاً 18 پروفیل) احداث و برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک اندازه‌گیری شد. جهت بررسی تغییرات توده درختی، سطح مقطع در هکتار و درصد تاج پوشش محاسبه گردید. شبکه آماربرداری به روش خوشه‌ای با پلات‌های 1600 مترمربعی (40×40) بود و 4 پلات در اطراف هر پروفیل بررسی شد. اطلاعات حاصل از برداشت‌های صحرایی و آزمایشگاهی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مقایسه خصوصیات خاک نشان داد که: درصد شن، درصد رس، درصد سیلت، اسیدیته، هدایت الکتریکی، ازت، فسفر و پتاسیم در بین قطعات اختلاف معنی‌داری دارند و قطعه 1 بهترین نتایج را داشته و وضعیت بهتری نسبت به دیگر قطعات دارد. نتایج نشان داد که پخش‌سیلاب اثرات متفاوتی در صفات مورد ارزیابی هر سه گونه داشته است. مقایسه سطوح پخش‌سیلاب حاکی از این بود که درصد تاج‌پوشش در سطوح ارتفاعی پایین‌دست وضعیت بهتری نسبت به بالادست دارد. متوسط سطح‌ مقطع در هکتار گونه‌ها در قطعه 1 بیش از سایر قطعات به‌دست آمد.

عنوان مقاله [English]

Assessment of the Effects of Flood Spreading on Soil Properties and Vegetative Characteristics of Nubk, Common Mesquite and Gum arabic in Tangestan, Bushehr Province

چکیده [English]

The soil and vegetative characteristics are so closely interrelated and interactive, in a region that, the study of one factor without considering the other one, is somehow worthless. This paper attempts to evaluate the effects of flood spreading on some soil properties and vegetative characteristics of: Nubk, Common mesquite and Gum arabic in mixed man-made forests. Three sections of the forest (300 hectares of the total flood spreading networks) were selected, in such a way, to be representative of the whole forest of region, at Tangestan flood spreading experimental station at Bushehr province. To evaluate the effects of flood spreading at elevation levels, each section of forest was divided into, two; upland and downland subdivisions. At each section six soil profiles (a total of eighteen profiles) were dug and the phisico-chemical properties were assessed. To evaluate the forest stand changes, basal area per hectare and percent crown canopy were estimated. A cluster sampling design, with 1600 square meters plots (40×40 meters), with an orientation of 4 plots around each profile was used. The field data and laboratory results were analyzed. The comparison of soil properties indicated that, sand percent, clay percent, silt percent, acidity, electrical conductivity, nitrogen, phosphorous and potassium amount have a significant difference among sections. Section one had the highest results and showed a better condition in relation to the others. The results indicated that flood water spreading had different effects on vegetative characteristics. The comparison of flood water spreading units indicated that percent crown canopy at downland subdivisions exhibits a more favorite conditions than upland. Mean basal area per hectares in section one is higher than the other sections.