تولید و هزینه عملیات سرشاخه‌زنی درختان با اره‌موتوری (مطالعه موردی: بخش نمخانه جنگل خیرود)

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

چکیده

قطع درخت یکی از مؤلفه‌های بسیار مهم سیستم بهره‌برداری است که شامل زیرمؤلفه‌های قطع و انداختن، سرشاخه‌زنی و بینه‌بری است. در جنگل‌های پهن‌برگ سرشاخه‌زنی به‌وسیله اره موتوری بسیار مهم و تأثیرگذار می‌باشد. برای ارزیابی زیرمؤلفه سرشاخه‌زنی این تحقیق در دو پارسل از بخش نمخانه جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود انجام شد. اهداف این پژوهش عبارتند از مطالعه زمانی عملیات سرشاخه‌زنی درخت، برآورد و محاسبه نرخ تولید و هزینه اره‌موتوری، ارائه‌ مدل رگرسیونی پیش‌بینی زمان سرشاخه‌زنی. معادله رگرسیون چندمتغیره زمان سرشاخه‌زنی یک درخت، به‌صورت تابعی از متغیر قطر است. در این پژوهش میزان تولید ساعتی سرشاخه‌زنی درخت به‌وسیله اره‌موتوری با در نظر گرفتن زمان‌های تاخیر و بدون آن، به‌ترتیب برابر 1/11 مترمکعب در ساعت (4 درخت در ساعت) و 8/14 مترمکعب در ساعت (5 درخت در ساعت) است. با افزایش قطر، میزان تولید بدون تأخیر سرشاخه‌زنی درخت به‌صورت رابطه توانی افزایش می‌یابد. هزینه واحد تولید سرشاخه‌زنی به‌وسیله اره‌موتوری (ریال بر مترمکعب) با احتساب زمان‌های تأخیر و بدون احتساب آن، برای سرشاخه‌زنی درخت به‌ترتیب برابر 14710 و 11020 ریال بر مترمکعب به‌دست آمد. متوسط زمان خالص یک سیکل کار سرشاخه‌زنی بدون تأخیر برابر است با 37/12 دقیقه و متوسط زمان یک سیکل کار سرشاخه‌زنی با زمان تأخیر برابر با 51/16 دقیقه است و با کاهش تأخیرهای شخصی می‌توان بازده کار را افزایش داد.

عنوان مقاله [English]

Production and Costs of Tree Limbing Operation Using Chainsaw (Case Study: Namkhaneh District in Kheyrud Forest)

چکیده [English]

Tree felling is one of the most important component among tree harvesting components which consists of cutting and felling, limbing and bucking sub-stages. Tree limbing using chainsaw in hardwood forest is much effective and important. This research was carried out in two compartments of Namkhaneh district, in KheyrudForestfor assessment of limbing sub-stage. The objectives of this study were time study of tree limbing operation, estimating the productivity and costs of chainsaw and developing regression model. Factor affecting total limbing time regression model was dbh of harvested tree. The hourly production of chainsaw limbing with and without delay time were 11.1 m3/h (4 tree/h) and 14.8 m3/h (5 tree/h), respectively. Productivity of chainsaw tree limbing is increasing with dbh as power. The unit cost of chainsaw limbing with and without delay time were 14710 and 11020 Rials/m3, respectively. Total tree limbing cycle time without delay averaged 12.37 minutes and with delay time averaged 16.51 minutes and also with reducing personal delay, work efficiency can be increased.