تحلیل الگوی پراکنش و اجتماع‌پذیری درختان گونه‌های آندمیک در مراحل تحولی توده‌های طبیعی پارک جنگلی نور با استفاده از تابع K رایپلی

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

نویسندگان

1 مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران

2 مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

3 اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران- نوشهر

چکیده

سابقه و هدف: تحلیل الگوی مکانی و نحوه اجتماع‌پذیری بین گونه‌ای درختان در مراحل تحولی توده‌های طبیعی مهم‌ترین پیش‌نیاز لازم برای پروژه‌های شبیه‌سازی، احداث و توسعه جنگل‌ها محسوب می‌شود. از این‌رو، در پژوهش حاضر با تحلیل الگوی پراکنش درختان گونه‌های آندمیک سفیدپلت و انجیلی و رقابت بین آنها در پارک جنگلی جلگه‌ای نور، هدف نهایی دریافت اطلاعات مناسب برای توسعه پایداری، شبیه‌سازی و اجرای جنگل‌شناسی همگام با طبیعت در شرایط غیرحفاظتی می‌باشد.
مواد و روش‌: در منطقه مورد مطالعه مراحل مختلف تحولی توده‌های طبیعی شامل مرحله صعود، اوج و تخریب با استفاده از شاخص‌های تعریف شده در سطح یک هکتار از یکدیگر تفکیک شده و مختصات درختان گونه‌های هدف با استفاده از GPS و روابط دکارتی حاصل شدند. برای ترسیم الگوی پراکنش و نحوه رقابت بین‌گونه‌ای درختان به‌ترتیب از شاخص تک متغیره و دومتغیره رایپلی استفاده شد. در روش رایپلی برای آزمون معنی‌دار بودن تفاوت الگوی مشاهده شده با الگوی تصادفی به‌عنوان فرض صفر و اثرات متقابل بین گروه‌ها از آزمون مونت‌کارلو استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج حاصل از آماره تک متغیره رایپلی نشان داد که درختان سفیدپلت در مرحله صعودی در فاصله 14- 9 متری، در مرحله اوج در فواصل بیش از 7 متری و در مرحله تخریب در فواصل 35- 8 متری دارای تراکم کپه‌ای و در بقیه موارد دارای پراکنش تصادفی بودند. همچنین نتایج نشان داد که پراکنش درختان انجیلی در مرحله صعودی در تمام فواصل به‌صورت تصادفی، در مرحله اوج در فواصل 39- 20 دارای الگوی کپه‌ای و در بقیه فواصل به‌طور مختلط تصادفی یا کپه‌ای می‌باشد. در مرحله تخریب نیز درختان انجیلی فقط در فواصل 32- 6 متری به‌طور کامل دارای پراکنش کپه‌ای هستند. در هیچ یک از موارد مذکور الگوی پراکنش منظم از درختان گونه‌های مذکور مشاهده نشد. نتایج حاصل از آماره دو متغیره رایپلی حاکی از آن است که اگر چه در مراحل مختلف تحولی بین درختان سفیدپلت و انجیلی در برخی فواصل ارتباط مستقل وجود دارد ولی در حداکثر فواصل تعریف شده دارای ارتباط جذب هستند.
نتیجه‌گیری: نتایج حاکی از آن است که درختان گونه‌های آندمیک مورد مطالعه در کلیه مراحل تحولی دارای الگوی پراکنش منظم نبودند که تأثیرپذیری پراکنش آنها را در ارتباط با رویدادهای طبیعی را نشان می‌دهد. همچنین نتایج نشان داد که تراکم هر چه بیشتر درختان انجیلی در ارتباط با انبوهی پراکنش درختان سفیدپلت بوده است و نتایج جالب توجه این بود که در کلیه مراحل تحولی در هیچ یک از فواصل موجود رابطه دفع بین درختان گونه‌های مذکور وجود نداشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Analysis of spatial pattern and association for endemic tree species in the different developmental stages of Nour Forest Park natural stands through function of K-Ripley

نویسندگان [English]

  • Ali Asghar Vahedi 1
  • Reza Akhavan 2
  • Alireza Bijaninejad 3
1 Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran
2
3
چکیده [English]

Background and objectives: Analysis of spatial pattern and association of inter-tree species in the developmental stages in natural stands is a prominent prerequisite for simulating, founding and extending forest ecosystems. This study aimed to obtain appropriate information for extending sustainable development and simulation, and performing close-natural silviculture in a non-protective site using this technique for endemic species including Caspian poplar and Ironwood trees in Nour Forest Park forest.
Materials and methods: In the studied site, the developmental stages consisting of initial, optimal and decay stages were determined in each area of one hectare using the specified indices, and coordinates of target species were taken by GPS and trigonometric relationships. To map spatial patterns of each tree species and competition model for inter-tree species, univariate and bivariate function of K-Ripley were used in the study. As such, Monte Carlo simulation was used to test the null hypothesis of a random distribution and interaction relationships. The associations were classified into repulsion, independent and attraction relationships in this technique.
Results: The findings of univariate function showed that Caspian polar trees were clustered in the distances of 9- 14 m, > 7 m and 8- 35 m in the initial, optimal and decay stages, respectively, and this species, however, was randomly distributed in other distances. The results for Ironwood trees showed random pattern in the initial stage, cluster pattern in distance of 20- 39 m and 6- 32 min the optimal and decay stages respectively, and either random or clustered patterns in the other distances. There were no regular patterns for these species in the different stages. Furthermore, the results of bivariate function indicated that there were attraction relationships between Caspian poplar and Ironwood trees in the majority of distances in developmental stages though there were also independent associations in some distances within the different developmental stages.
Conclusion: According to the findings, the specified spatial patterns of each tree species would be affected by natural events. َAlso, The results showed that there was no regular relationship for each studied tree species in the studied forest. The finding showed that there were independent and attraction relationships between two studied species in some distances in the developmental stages. However, there was no repulsion association between Caspian poplar and Ironwood trees in the forest. since there were found no inter-species repulsion relationships, high density of Ironwood trees could be in association with density of Caspian poplar trees in the studied forest.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ironwood
  • Nour Forest Park
  • Sustainable development
  • Competition
  • Caspian poplar
1-Akhavan, R., Sagheb-Talebi, K.H., Zenner, E.K., and Safavimanesh, F. 2014. Spatial patterns
in different forest development stages of an intact old-growth Oriental beech forest in the
Caspian region of Iran. Eur J. Forest Res. 131: 1355–1366. (In Persian)
2-Akhavan, R., and Sagheb-Talebi, K.H. 2012. Application of bivariate Ripley's K- function for
studying competition and spatial association of trees (Case study: intact Oriental beech
stands in Kelardasht). Iranian Journal of Forest and Poplar Research. 4: 632-644. (In Persian)
3-Akhavan, R., Sagheb-Talebi, K.H., Hassani, M., and Parhizkar, P. 2010. Spatial patterns in
untouched beech (Fagus orientalis Lipsky) stands over forest development stages in
Kelardasht region of Iran. Iranian Journal of Forest and Poplar Research. 2: 322 – 336. (In
Persian)
4-Alijani, V., Sagheb-Talebi, K.H., and Akhavan, R. 2014. Quantifying structure of intact beech
(Fagus orientalis Lipsky) stands at different development stages (Case study: Kelardasht
area, Mazandaran). Iranian Journal of Forest and Poplar Research. 3: 396- 410. (In Persian)
5-Fatemi Talab, S.R., Mataji, A., and Babai Kafaki, S. 2012. Determination of stand dynamic
and its relationship with understory biodiversity in managed and unmanaged stands of Beech
forests (Case study: Safarud forest). Iranian Journal of Forest. 3: 277- 287. (In Persian)
6-Genet, A., Grabarnik, P., Sekretenko, O., and Pothier, D. 2014. Incorporating the mechanisms
underlying inter-tree competition into a random point process model to improve spatial tree
pattern analysis in forestry. Ecological Modelling. 288: 143–154.
7-Gray, L., and He, F. 2009. Spatial point-pattern analysis for detecting density-dependent
competition in a boreal chronosequence of Alberta. Forest Ecology and Management. 259:
98–106.
8-Janík, D., Král, K., Adam, D., Hort, L., Samonil, P., Unar, P., and Vrska, T. 2016. Tree spatial
patterns of Fagus sylvatica expansion over 37 years. Forest Ecology and Management. 375:
134–145.
9-Kneitel, J.M., and Chase, J.M. 2004. Trade-offs in community ecology: linking spatial scales
and species coexistence. Ecology Letters. 7: 69-80.
10-Kral, K., McMahon, S.M., Janík, D., Adam, D., and Vrška, T. 2014. Patch mosaic of
developmental stages in central European natural forests along vegetation gradient. Forest
Ecology and Management. 330: 17–28.
11-Ledo, A., Montes, F., and Condés, S. 2012. Different spatial organisation strategies of
woody plant species in a montane cloud forest. Acta Oecologica. 38: 49-57.
12-Martinez, I., Wiegand, T., Gonzalez-Taboada, F., and Obeso, J.R. 2010. Spatial associations
among tree species in a temperate forest community in Northwestern Spain. For. Ecol.
Manage. 260: 456–465.
1- Green- tree management
13-Mataji, A., and Sagheb–Talebi, K.H. 2007. Development stages and dynamic of two oriental
beech (Fagus orientalis) communities at natural forests of Kheiroudkenar-Noshahr. Iranian
Journal of Forest and Poplar Research. 4: 398- 416. (In Persian)
14-McIntire, E.J.B., and Fajardo, A. 2009. Beyond description: the active and effective way to
infer processes from spatial patterns. Ecology. 90: 46–56.
15-Miao, N., Liu, L., Yu, H., Shi, Z., Moermond, T., and Liu, Y. 2014. Spatial analysis of
remnant tree effects in a secondary Abies-Betula forest on the eastern edge of the Qinghai–
Tibetan Plateau, China. Forest Ecology and Management. 313: 104–111.
16-Omidvar-Hosseini, F., Akhavan, R., Kia-Daliri, H., and Mataji, A. 2015. Spatial patterns and
intra-specific competition of Chestnut-leaved oak (Quercus castaneifolia C.A. Mey.) using
O- ring statistic (Case study: Neka Forest, Iran). Iranian Journal of Forest and Poplar
Research. 2: 294- 306. (In Persian)
17-Petritan, I.C., Commarmot, B., Hobi, M.L., Petritan, A.M., Bigler, C., Abrudan, I.V., and
Rigling, A. 2015. Structural patterns of beech and silver fir suggest stability and resilience of
the virgin forest Sinca in the Southern Carpathians, Romania. Forest Ecology and
Management. 356: 184–195.
18-Rozas, V., Zas, R., and Solla, A. 2009. Spatial structure of deciduous forest stands with
contrasting human influence in northwest Spain. Eur J Forest Res. 128: 273–285.
19-Salas, C., LeMay, V., Nunez, P., Pacheco, P., and Espinosa, A. 2006. Spatial patterns in an
old growth Nothofagus oblique forest in south-central Chile. Forest Ecology and
Management. 231: 38-46.
20-Vahedi, A.A., and Bijani-nejad, A. 2015. Variation within soil organic carbon pool in the
forest-paddy field edges (Case study: Nour Forest Park). Iranian Journal of Forest and Poplar
Research. 1: 104- 116 (In Persian)