منحنی عکس العمل گونه راش نسبت به متغیرهای محیطی با استفاده از مدل جمعی تعمیم یافته در جنگل خیرود، نوشهر

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی - دانشگاه تربیت مدرس

2 دانش آموخته دکتری جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی کرج، دانشگاه تهران

3 گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی کرج، دانشگاه تهران

چکیده

چکیده:
سابقه و هدف: یکی از زمینه‌های مطرح در بوم‌شناسی پوشش گیاهی، تحلیل و درک روابط گونه‌های گیاهی و عوامل رویشگاهی، مخصوصاً عکس‌العمل گونه‌ها به گرادیان‌های اکولوژیکی است. از چند دهه گذشته تلاش‌های زیادی برای پیوند عملکرد گونه‌های گیاهی به عوامل محیطی صورت گرفته است. هدف از انجام این تحقیق بررسی منحنی عکس‌العمل گونه راش نسبت به متغیرهای محیطی با استفاده از مدل جمعی تعمیم‌یافته می‌باشد.
مواد و روش‌ها: بدین منظور در جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود نوشهر، پس از تهیه نقشه شکل زمین بر اساس ارتفاع از سطح دریا، شیب و جهت جغرافیایی، 114 قطعه‌نمونه دایره‌ای شکل به مساحت 10 آر در تیپ‌های راش انتخاب و در مرحله بعد محل این نقاط در طبیعت با مختصات مربوطه با استفاده از سامانه مکان‌یاب جهانی مشخص گردید. بعد از پیاده نمودن قطعات نمونه، ارتفاع 5 اصله از قطورترین درختان در هر قطعه‌نمونه اندازه‌گیری و میانگین آن‌ها به‌عنوان ارتفاع غالب در نظر گرفته شد. ارتفاع از سطح دریا، آزیموت و درصد شیب قطعات نمونه، اندازه‌گیری و ثبت شد. همچنین در مرکز هر قطعه‌نمونه، از عمق 0-10 سانتی‌متری نمونه‌برداری خاک صورت گرفت. پارامترهای بافت خاک، وزن مخصوص ظاهری، pH خاک، درصد رطوبت اشباع، درصد آهک، درصد نیتروژن، درصد کربن و ماده آلی، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و فسفر قابل‌جذب آنالیز شد. در مطالعه حاضر با استفاده از مدل جمعی تعمیم‌یافته در نرم‌افزار آماری R و بسته mgcv، منحنی پاسخ گونه راش نسبت به متغیرهای محیطی به‌صورت انفرادی و ترکیبی تحلیل شد. با توجه به ماهیت متغیر پاسخ، توزیع گوسی و تابع پیوند همانی برای مدل جمعی تعمیم‌یافته در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: مقایسه منحنی‌های پاسخ حاصل از مدل جمعی تعمیم‌یافته برای متغیرهای تبیینی به‌صورت انفرادی و ترکیبی نشان می‌دهد که اختلافات قابل‌توجهی در شکل منحنی پاسخ وجود دارد. همچنین در خصوص معنی‌داری متغیرهای تبیینی نیز تفاوت‌هایی وجود دارد. به‌کارگیری مدل‌های جمعی تعمیم‌یافته برای هر یک از متغیرهای محیطی به‌صورت انفرادی نشان می‌دهد که متغیرهای ارتفاع از سطح دریا، درصد شیب، تابش خورشیدی، درصد رس، درصد سیلت، درصد شن، درصد نیتروژن، درصد رطوبت اشباع، درصد کربن، درصد ماده آلی، اسیدیته، فسفر و پتاسیم در سطح 05/0 درصد معنی‌دار می‌باشند. در صورت در نظر گرفتن هم‌زمان تمامی متغیرهای غیر هم خط، ارتفاع از سطح دریا، تابش خورشیدی، درصد شن، وزن مخصوص ظاهری، درصد نیتروژن، نسبت کربن به نیتروژن، اسیدیته و فسفر متغیرهای مؤثر بر ارتفاع غالب گونه راش در مدل جمعی تعمیم‌یافته می‌باشند.
نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه حاضر بیان می‌دارد که چنانچه هدف از مطالعه، تنها بررسی شکل منحنی پاسخ گونه باشد، در نظر گرفتن توأمان متغیرهای تبیینی، توصیف دقیق‌تری از رفتار گونه نسبت به متغیرهای محیطی ارائه می‌دهد، اما اگر محقق در نظر داشته باشد علاوه بر شکل منحنی پاسخ، پارامترهایی نظیر مقدار اپتیمم و دامنه اکولوژیک متغیر محیطی را برای یک گونه استخراج نماید، رفتار گونه‌ها نسبت به متغیرها به‌صورت انفرادی می‌تواند گزینه بهتری باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Response Curve of Beech Tree (Fagus Orientalis Lipsky.) in Relation to Environmental Variables Using Generalized Additive Model in Khayroud Forest, Nowshahr

نویسندگان [English]

  • Seyed Jalil Alavi 1
  • Zahra Nouri 2
  • Ghavamodin Zahediamiri 3
1
2
3
چکیده [English]

The Response Curve of Beech Tree (Fagus Orientalis Lipsky.) in Relation to Environmental Variables Using Generalized Additive Model in Khayroud Forest, Nowshahr

Abstract
Background and objectives:
One of the main fields of interest in vegetation ecology is the analysis and understanding of vegetation-site relationships, particularly the response of species to underlying ecological gradients. Many attempts have been done in linking the performance of plant species to environmental variables since last decades. This study aims at investigating the response curve of beech tree to environmental variables using generalized additive model.
Materials and methods:
For this purpose, a stratified sampling method based on landform was used to locate 114 0.1 ha circular sample plots in beech dominated forests in experimental and educational forest of Kheyrud, Nowshar. The mean height of five largest diameter trees within each plot was considered as dominant height. Elevation above sea level, geographical aspect and slope of the ground were also recorded or measured. At the center of plot, soil samples from 0-10 cm depth were taken for analyzing soil texture, bulk density and saturation moisture, pH, lime (%), nitrogen (%), carbon and organic matter (%), potassium, calcium, magnesium and phosphorous. By using generalized additive model and mgcv package in R statistical software, the response curve of beech tree were individually and simultaneously analyzed. Due to the nature of response variable, Gaussian distribution and identity link function were selected for generalized additive model.
Results:
The comparison of response curves resulted from GAM for explanatory variables individually and simultaneously showed that there are considerable differences in the shape of response curve. There are also differences in significance of predictors among these two approaches. By using GAM for each explanatory variable individually indicated that altitude, slope, radiation index, clay, silts, sand, nitrogen, saturation moisture, carbon and organic matter, pH, phosphorous and potassium are significant (P < 0.05). Considering all non-collinear predictors showed that altitude, ration index, sand, bulk density, nitrogen, CN, pH and phosphorous are significant variables on beech dominant height in generalized additive model.
Conclusion:
The results of this research imply that if the study aims at investigating only the shape of response curve, considering simultaneously all predictors will present the precise description of species behavior to environmental variables. But if the researcher wants to extract ecological optimum and tolerance for the species besides the shape of response curve, the behavior of species to predictors individually would be better choice.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Beech Tree
  • Environmental variables
  • Generalized Additive Model
  • Response Curve

مراجع

1. Aertsen, W., Kint, V., Van Orshoven, J., Özkan, K., and Muys, B. 2010. Comparison and
ranking of different modelling techniques for prediction of site index in Mediterranean
mountain forests, Ecological Modeling. 221: 8. 1119-1130.
2. Ahmadi, K., Alavi, S.J., and Tabari Kouchaksaraei, M. 2015. Evaluation of oriental beech
(Fagus orientalis L.) site productivity using generalized additive model. Iranian Journal of
Forest. 7: 1. 17-32. (In Persian)
3. Alavi, S.J., Zahedi Amiri, Gh., Rahmani, R., Marvi Mohajer, M., Moyes, B., and Fathi, J.
2012. Extracting Ecological Optimum and Amplitude of Fagus orientalis along
environmental gradients in Kheyrud Forest, Nowshahr. Journal of Natural Environment
(Iranian Journal of Natural Resources). 64: 4. 399-415. (In Persian)
4. Alavi, S.J., Zahedi Amiri, Gh., Rahmani, R., Marvi Mohajer, M., Moyes, B., and Nouri, Z.
2013. Investigation on the response of Fagus orientalis Lipsky to some environmental
variables using beta function and its comparison with Gaussian function (Case study:
Kheyrud forest research station). Iranian Journal of Forest. 5: 2. 161-171. (In Persian)
5. Alder, D. 1980. Forest Volume Estimation and Yield Prediction, Food and Agriculture
Organization of the United Nations, Rome, 194p.
6. Bergès, L., Chevalier, R., Dumas, Y., Franc, A., and Gilbert, J. 2005. Sessile oak (Quercus
petraea Liebl.) site index variations in relation to climate, topography and soil in even-aged
high-forest stands in northern France, Annals of forest science. 62: 5. 391-402.
7. Bongers, F., Poorter, L., Rompaey, R.S.A.R., and Parren, M. 1999. Distribution of Twelve
Moist Forest Canopy Tree Species in Liberia and Côte d'Ivoire: Response Curves to a
Climatic Gradient. Journal of Vegetation Science. 10: 3. 371-382.
8. Comstock, J.P., and Ehleringer, J.R. 1992. Plant adaptation in the Great Basin and Colorado
plateau, Western North American Naturalist, 52(3): 195-215.
9. Cox, C.B., Ian, N.H., and Peter, D.M. 1973. Biogeography: An ecological and Publisher,
Alterra, 2007. 20 pages. Evolutionary approach. Blackwell Scientific Publication, 179p.
10. Elith, J., Leathwick, J.R., and Hastie, T. 2008. A working guide to boosted regression trees,
Journal of Animal Ecology. 77: 4. 802-813.
11. Franklin, J. 1998. Predicting the distribution of shrub species in southern California from
climate and terrain-derived variables. Journal of Vegetation Science. 9: 733-748.
12. Ghanbari, F., Shataee, Sh., Dehghani, A.A., and Ayoubi, Sh. 2009. Tree density estimation
of forests by terrain analysis and artificial neural network. Journal of Wood and Forest
Science and Technology. 16: 4. 25-42. (In Persian)
13. Guisan, A., Edwards, T.C., and Hastie, T. 2002. Generalized linear and generalized additive
models in studies of species distributions: setting the scene, Ecological Modeling. 157: 2. 89-
100.
14. Gulisashvili, V.Z., Makhatadze, L.B., and Prilipko, L.I. 1975. Vegetation of the
Caucasus. Moscow, 73-86.
15. Habibi Kaseb, H. 1992. Fundamentals of forest soil science. Tehran University. Press, 424p.
(In Persian)
16. Habibi, H. 1974. Investigation of influence of soil texture on Beech trees’ growth rate in
Iran. Journal of Iranian Natural Resources. 31: 61- 69. (In Persian)
17. Hastie, T., and Tibshirani, R. 1990. Non-parametric logistic and proportional odds
regression, Applied statistics. 260-276.
18. Heegaard, E. 2002. The outer border and central border for species–environmental
relationships estimated by non-parametric generalised additive models. Ecological
Modelling. 157: 2. 131-139.
19. Heikkinen, J., and Mäkipää, R. 2010. Testing hypotheses on shape and distribution of
ecological response curves. Journal of Ecological Modelling. 221: 3. 388-399.
20. Hogg, B.W., and Nester, M.R. 1991. Effect of stocking rate on predominant height of young
Caribbean pine plantations in coastal Queensland, Australian Forestry. 54: 3. 134-138.
21. Huisman, J., Olff, H., and Fresco, L.F.M. 1993. A hierarchical set of models for species
response analysis. Journal of Vegetation Science. 4: 1. 37-46.
22. Jafari Haghighi, M. 1382. Methods of soil analysis sampling and important physical. Nedaye
Zoha Press, 236p. (In Persian)
23. Jansen, F., and Oksanen, J. 2013. How to model species responses along ecological
gradients–Huisman–Olff–Fresco models revisited. Journal of Vegetation Science. 24: 6.
1108-1117.
24. Jongman, R.H.G., ter Braak, C.J.F., and van Tongeren, O.F.R. 1995. Data Analysis in
Community and Landscape Ecology. Cambridge University Press, 299p.
25. Kent, M. 2011. Vegetation description and data analysis: a practical approach. John Wiley
and Sons, 414p.
26. Lawesson, J.E., and Oksanen, J. 2002. Niche characteristics of Danish woody species as
derived from coenoclines. Journal of Vegetation Science. 13: 2. 279-290.
27. Marvi Mohajer, M. 2004. Silviculture. Tehran University. Press, 387p. (In Persian)
28. Marvi Mohajer, M. 1976. Evaluation of quality properties of the beech forests northern Iran.
Iranian Journal of Natural Resources. 34. 77-96. (In Persian)
29. Mataji, A. 2003. Site classification based on plant association, stand structure and soil
properties in natural forests (Case study in Khyroud forests of Iran). Ph.D. Thesis. Islamic
Azad University, 165p. (In Persian)
30. Miller, J., and Franklin, J. 2002. Modeling the distribution of four vegetation alliances using
generalized linear models and classification trees with spatial dependence. Ecological
Modelling. 157: 2. 227-247.
31. Oksanen, J., and Minchin, P.R. 2002. Continuum theory revisited: what shape are species
responses along ecological gradients? Ecological Modelling. 157: 2. 119-129.
32. R Development Core Team. 2014. R: A language and environment for statistical computing.
R Foundation for Statistical Computing. Vienna, Austria. http://www.R-project.org
33. Sagheb Talebi, Kh., Sajedi, T., and Yazdian, F. 2014. Forests of Iran. Research Institute of
Forests and Rangelands Press, 28p. (In Persian)
34. Saie, K. 1948. Silviculture, volume 1. University of Tehran Press, 339p. (In Persian)
35. Sarmadian, F., and Jafari, M. 2001. Investigation of forest soil in Educational and
Experimental forest of Tehran University. Journal of Iranian Natural Resources, Special
Issue. 111p. (In Persian)
36. Shabani, S., Akbarinia, M., Jalali, S.G., and Aliarab, A.A. 2011. Relationship between Soil
Characteristics and Beech Regeneration Density in Canopy Gaps with Different Sizes.
Journal of Wood and Forest Science and Technology. 18: 3. 63-78. (In Persian)
37. Vetaas, O.R. 1993. Spatial and Temporal Vegetation Changes along Moisture Gradient in
Northeastern Sudan. Biotropica. 25: 2. 164-175.
38. Wang, G. 2000. Use of understory vegetation in classifying soil moisture and nutrient
regimes. Journal of Forest Ecology and Management. 129: 3. 93-100.
39. Wood, S.N. 2006. Generalized Additive Models: An Introduction with R. Chapman and
Hall/CRC press, 384p.
40. Yee, T.W., and Mitchell, N.D. 1991. Generalized additive models in plant ecology, Journal
of Vegetation Science. 2: 5. 587-602.
پژوهش‌های علوم و فناوری چوب و جنگل
دوره 24، شماره 1
خرداد 1396
صفحه 29-59

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار