بررسی جوانه‌زنی بذر و زنده‌مانی نهال کاج بروسیا (Pinus brutia Ten.) در خاک‌های مختلف نهالستان

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

چکیده

در این پژوهش اثر تیمارهای مختلف خاک روی بذر با هدف افزایش موفقیت در رویاندن بذر و زنده‌مانی (تولید نهال) کاج بروسیا در نهالستان کلوده آمل بررسی شد. بذرها در گلدان‌های پلاستیکی با 4 ترکیب مختلف خاک شامل: (1) خاک رایج نهالستان (شاهد)، (2) خاک شاهد: کود دامی (1:5)، (3) خاک شاهد: خاک‌برگ (1:5)، (4) خاک شاهد: کود دامی: خاک‌برگ (1:1:5) با 4 تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی کاشته شدند. بعد از ثبت داده‌های مربوط به جوانه‌زنی، زنده‌مانی نهال‌ها در 4 ماه مختلف مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که نوع خاک بر تمامی صفات جوانه‌زنی معنی‌دار بوده است، به‌طوری‌که تیمار 4 (خاک شاهد: کود دامی: خاک‌برگ) در تمامی صفات (به‌استثنای میانگین زمان جوانه‌زنی) دارای بیشترین مقدار بود. نتایج همبستگی نیز ارتباط نسبتاً قوی بین صفات جوانه‌زنی و نوع خاک را نشان داد. همچنین بین میزان زنده‌مانی نهال‌ها و نوع خاک یک ارتباط معنی‌دار مشاهده گردید، به‌طوری‌که اعمال تیمارهای کودی سبب افزایش حدود 25 درصدی میزان زنده‌مانی نهال‌ها در تیمار 4 نسبت به خاک شاهد گردیده بود. از نتایج این تحقیق استنتاج می‌شود که «مواد آلی» سبب بهبود شرایط فیزیکی و تغذیه‌ای خاک و به دنبال آن افزایش میزان جوانه‌زنی بذر و درصد زنده‌مانی نهال کاج بروسیا می‌شوند. پیشنهاد می‌شود جهت افزایش کیفی و کمی عملکرد تولید نهال این گونه در نهالستان‌ها، به ترکیب بستر کاشت و عناصر تغذیه‌ای خاک توجه ویژه‌ای اعمال شود.

عنوان مقاله [English]

Study of seed germination and seedling survival of Pinus brutia Ten. in different soils of nursery

چکیده [English]

Current research was aimed to study the effect of soil different treatments on seed germination and seedling survival of Pinus brutia Ten. seedling in nursery of Koloudeh, located in Amol city. Seeds in plastic pots were sown at four different soil treatments including: (a) nursery soil (control), (b) control soil: cattle manure (5:1), (c) control soil: decomposited litter (5:1), (d) control soil: cattle manure: decomposited litter (5:1:1). The design was set up as completely randomized design (CsRD) with four replications. After recording data of germination, survival was studied in four months. The analysis of variance demonstrated that soil affected significantly all germination attributes, so that treatment (d) [control soil: cattle manure: decomposited litter (5:1:1)] had higher amount in all attributes (except mean germination time). The results showed that there was a significant correlation between germination attributes and soil type. Also a significant correlation was detected between seedlings survival and soil type, so that seedling survival was increased 25 percentage using organic matter (in treatment d). It is concluded from the results of this research that organic materials improve the physical and nutritious condition of the soil, which, consequently improves seed germination and seedling survival of pinus brutia. Thus, it is proposed to paya particular attention to the composition of the seedbed and nutritious elements of the soil-media in nursuries in order to enhance the qualitative and quantitative seedling production of this species.