وضعیت سازگاری جنگل‌کاری سنجد و زبان‌گنجشک و تأثیرات ادافیکی آنها در شمال‌غربی شهرستان تبریز

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

چکیده

به‌منظور ارزیابی میزان موفقیت و زنده­مانی گونه­های سنجد و زبان گنجشک در جنگل‌کاری اطراف فرودگاه بین­المللی شهر تبریز، پارامترهای کمی و کیفی درختان در 96 قطعه نمونه 300 مترمربعی دایره­ای شکل اندازه­گیری شد. جهت بررسی تأثیرات ادافیکی این دو گونه، 9 نمونه از دو عمق 10-0 و 20-10 سانتی­متری خاک توده­های جنگلی سنجد، زبان­گنجشک و منطقه شاهد مجاور آنها که طبیعی و بدون پوشش گیاهی بود، به‌صورت تصادفی برداشت شد. نتایج نشان داد که نه تنها بین گونه زبان‌گنجشک و سنجد از لحاظ رشد قطری، رویش ارتفاعی و میانگین سطح مقطع در هکتار اختلاف معنی­د­اری وجود نداشت، بلکه در بیشتر موارد گونه زبان‌گنجشک نسبت به سنجد از وضعیت کیفی منـاسب‌تری برخوردار بود. در تجزیه و تحلیل خاک مشخص شد که این 2 گونه مقدار هدایت الکـتریکی خاک را در عـمق 20-10 سانتی­متر افزایش دادند، اما بر مقدار عناصر آهک و پتاسیم تأثیر معنی­داری نداشتند. عمق 10-0 سانتی‌متر خاک توده­ زبان‌گنجشک و منطقه شاهد مقدار اسیدیته بیشتری نسبت به عمق 20-10 سانتی‌متری داشت. درصد کربن آلی و نیتروژن نیز در عمق 10-0 سانتی­متر خاک توده­های سنجد و زبان­گنجشک در سطح احتمال 5 درصد بیشتر از عمق 20-10 سانتی­متری بود. سنجد و زبان­گنجشک در سطح احتمال 1 درصد باعث کاهش مقدار فسفر در اعماق 10-0 و 20-10 سانتی­متری خاک شدند. در سایر مقایسه‌های انجام شده، اختلاف معنی­داری بین میانگین‌ها مشاهده نشد.

عنوان مقاله [English]

Adaptation Analysis of Elaeagnus angustifolia L. and Fraxinus rotundifolia Mill. Afforestation and Their Edaphic Effects in Northwest of Tabriz

چکیده [English]

In order to assess the adaptation of Elaeagnus angustifolia L. and Fraxinus rotundifolia Mill afforestation around Tabriz international airport, the qualitative and quantitative characteristics of trees were measured in 96 experimental circular plots with a size of 300 m2. To study the edaphic effects of these species, nine samples were randomly collected from 0-10 cm and 10-20 cm depth of soil in Elaeagnus angustifolia L. and Fraxinus rotundifolia Mill stands and control plot (without afforestation). Results indicated that there was not significant difference between the diameter growth, height growth and mean basal area per hectare for Fraxinus rotundifolia Mill and Elaeagnus angustifolia L. In addition, Fraxinus rotundifolia Mill had more suitable qualitative status than Elaeagnus angustifolia L. In the analysis of the soil, it was revealed that these species increased soil EC in 10-20 cm depth, but without significant effect on T.N.V. and K values. Soil pH at the depth of 0-10 cm in Fraxinus rotundifolia Mill afforestation and control plot was higher than depth of 10-20 cm. Soil OC (Organic Carbon) and N percentage at the depth of 0-10 cm in Fraxinus rotundifolia Mill and Elaeagnus angustifolia L. afforestation was higher than depth of 10-20 cm, at probability level of 5 percent. These species reduced soil P content at the depths of 0-10 cm and 10-20 cm, at probability level of 1 percent. In other comparisons, there was not significant difference between means.