جداسازی و شناسایی قارچ‌های همراه بذر بلندمازو (Quercus castaneifolia) در جنگل شصت‌کلاته گرگان

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

چکیده

گونه بلوط (بلندمازو) از گونه‌های مهم صنعتی جنگل‌های شمال کشور می‌باشد که زادآوری طبیعی این گونه‌ باارزش به‌دلیل وجود آفات و بیماری‌های متعدد از جمله قارچ‌ها، با مشکلات فراوانی مواجه است. به‌منظور جداسازی و شناسایی قارچ‌های همراه بذر بلندمازو در سال 1386 از جنگل آموزشی و پژوهشی شصت‌کلاته گرگان نمونه‌برداری صورت گرفت. بذرهای جمع‌آوری شده به دو قسمت بیرونی (پوسته) و درونی (اندوسپرم) تفکیک و با هیپوکلریت سدیم 5/0 درصد ضدعفونی سطحی گردید. هر قسمت (بیرونی و درونی) به‌صورت جداگانه در چهار تکرار روی محیط کشت غذایی سیب‌زمینی- دکستروز- آگار (PDA) کشت گردید (در هر تکرار 25 بذر). با استفاده از خالص‌سازی و خصوصیات اسپور، اندازه و رنگ آنها، قارچ‌های Aspergillus flavus، A. niger، Curvularia affinis، Trichoderma harzianum، Trichothecium roseum، Eurotium rubrum، Penicillium implicatum و Diplodia sp. جداسازی و شناسایی شد. قارچ‌های E. rubrum، T. roseum، T. harzianum و Diplodia sp. به‌ترتیب با 35 درصـد، 41 درصد، 7 درصد و 23 درصد فـراوانی فقـط در بـخش بیـرونی و قـارچ C. affinis با 39 درصـد فـراوانی فقـط در بخش درونی بذر مشاهـده شدند. قارچ‌های A. flavus، A. niger و P. implicatum نیـز در هر دو بـخش مشـاهده شـدند. بیـشترین فراوانی قـارچ مربوط به قـارچ P. implicatum در بخش درونی با 74 درصد بود. نتایج پژوهش نشان داد که تنوع و فراوانی قارچ‌های بخش بیرونی بذر بیشتر از بخش درونی است. همچنین در طول چندین بار جداسازی، یک قارچ پوده‌رست همیشه روی سطح بذر بلندمازو یافت می‌شود. این اولین گزارش از قارچ‌های همراه بذر بلندمازو در ایران می‌باشد.

عنوان مقاله [English]

Isolation and Identification of Fungi Associated with Chestnut-Leaved Oak (Quercus castaneifolia) Seed in Shast-Kalate Forest of Gorgan

چکیده [English]

Chestnut-leaved Oak (Quercus castaneifolia) is one of the most important industrial species of the northern forests of Iran. Regeneration of this valuable species is limited due to several problems such us pests and the fungal diseases. In order to isolate and identify the fungi associated with Oak seed, sampling was carried out during 2007 in Shast-kalate forest at Gorgan. Collected seeds were separated into two section: outer section of seed (crust) and inside seed section (endosperm) and then their surface was sterilized with 0.5% sodium hypochlorite. Each section of seed was separately tissue cultured on potato dextrose agar media in 4 replicates. After sub-culture and providing fungi pure cultures, various species isolated and identified by spores characteristics, their size and colour, including: Aspergillus flavus, A. niger, Curvularia affinis, Trichoderma harzianum, Trichothecium roseum, Eurotium rubrum, Penicillium implicatum, and Diplodia sp. The fungi, E. rubrum, T. roseum, T. harzianum, and Diplodia sp. were observed only in the outer seed section by 35%, 41%, 7% and 23% frequency, respectively. The fungus C. affinis observed only inside seed section by 39 percent frequency. The fungi, A. flavus, A. niger, and P. implicatum were observed in the both sections of the seeds. The highest frequency of fungus related to P. implicatum by 74 percent frequency within seed section. The result indicate higher frequency and diversity of the fungi in the outer section of the seeds than within the seeds. More over, there is always a saprophyte fungus on the acorn seeds, during several isolation. This is the first report on fungi associated with Oak seed inIran.