TY - JOUR ID - 3452 TI - بررسی تنوع ریختی برگ و میوه گونه تادار (Celtis caucasica) در جنگلهای زاگرس جنوبی JO - پژوهش‌های علوم و فناوری چوب و جنگل JA - JWFST LA - fa SN - 2322-2077 AU - جعفری پور, نسیبه AU - الوانی نژاد, سهراب AU - فیاض, پیام AU - میرشکاری, امین AD - دانشجوی کارشناسی ارشد جنگلداری/دانشگاه یاسوج AD - استادیار گروه جنگلداری/دانشگاه یاسوج AD - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات/دانشگاه یاسوج Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 23 IS - ویژهنامه (2) SP - 43 EP - 64 KW - تأثیرپذیری صفات از محیط KW - تادار KW - آنالیز چند متغیره KW - زاگرس جنوبی DO - 10.22069/jwfst.2017.10609.1552 N2 - سابقه و هدف: خصوصیات ریختاری گیاهان به درجات مختلف تحت تأثیر عوامل محیطی می‌باشند. مطالعه تغییرات برگ و میوه یک گونه گیاهی در جمعیت‌های مختلف ابزاری کاربردی در تفکیک پرونانس‌ها و مدیریت تنوع زیستی می‌باشد. هدف از این تحقیق بررسی تنوع ریختی برگ و میوه گونه تادار با استفاده از روش‌های آماری چند متغیره بین جمعیت‌های مختلف در جنگل‌های زاگرس جنوبی می‌باشد. مواد و روشها: در این تحقیق 39 درخت مادری از چهار رویشگاه طبیعی گونه تادار (C. caucasica) واقع در استان های فارس و کهگیلویه و بویر احمد شامل تنگ تامرادی (ارتفاع 1542 متر از سطح دریا)، آبشار یاسوج (ارتفاع 1900 متر از سطح دریا)، دشت ارژن (ارتفاع 2000 متر از سطح دریا) و تنگ کره (ارتفاع 2120 متر از سطح دریا) انتخاب شد. از هر پایه تعداد 10 برگ و 15 میوه از قسمت بیرونی و میانه تاج در ابتدای آبان ماه جمع‌آوری و 25 صفت مورفولوژیکی اندازه‌گیری و داده‌های به دست آمده با استفاده از روشهای آماری چند متغیره آنالیز گردید. یافته‌ها: نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بجز صفات عرض در 9/0 طول از قاعده برگ، طول دندانه برگ، تعداد دندانه در سمت راست و چپ برگ، تعداد دندانه در 2 سانتیمتر از قاعده برگ و حاصلضرب جرم خشک در مساحت برگ از نظر سایر صفات، جمعیتهای مورد مطالعه دارای اختلاف معنی‌داری با یکدیگر بودند. تجزیه به مولفههای اصلی نشان داد پنج مولفه اول 51/76 درصد واریانس‌ها را به خود اختصاص دادند که در تشکیل مولفه اول بیشترین سهم واریانس‌ها به صفات طول برگ، حداکثر پهنای برگ و سطح برگ و در رابطه با مولفه دوم زاویه بین رگبرگ اصلی و فرعی، زاویه نوک برگ، تعداد دندانه در سمت چپ و راست برگ و طول نسبی دمبرگ اهمیت بیشتری را در مقایسه با سایر صفات از خود نشان دادند. بررسی پایه‌های درختی مورد مطالعه بر اساس آنالیز تابع تشخیص نشان داد که چهار جمعیت توسط صفات عرض برگ در 1/. طول از قاعده برگ، زاویه سینوسی برگ، طول دمبرگ و عرض میوه از یکدیگر جدا شده‌اند. نتیجه‌گیری: به‌طور کلی میتوان از صفات زاویه بین رگبرگ اصلی و فرعی و عرض میوه به دلیل شکل‌پذیری کمتر از شرایط محیطی به عنوان صفاتی متمایز‌کننده در تفکیک پایه‌های مادری گونه‌ تادار از یکدیگر استفاده نمود. همچنین در منطقه‌ی تنگ تامرادی گونه‌ی تادار به دلیل داشتن حداقل شکل پذیری صفات، کمتر تحت تأثیر شرایط محیطی قرارگرفته‌است که نشان از سازگاری آن در این منطقه است. عکس قضیه فوق در مورد منطقه‌ی آبشار صادق می‌باشد و گونه‌ی تادار در حال سازگاری و انطباق خود با این منطقه می‌باشد. UR - https://jwfst.gau.ac.ir/article_3452.html L1 - https://jwfst.gau.ac.ir/article_3452_49ac30e6527722af047b07c6fb9b5c7b.pdf ER -