مطالعه اثر متغیرهای اقلیمی (دما و بارندگی) بر رویش سالانه سپیدار

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

چکیده

گونه‌های درختی تندرشدی مانند سپیدار نقش مهمی در تأمین مواد اولیه چوبی دارند و از این‌رو مطالعه سازگاری آن با شرایط آب و هوایی و تأثیر شرایط آب و هوایی بر رویش این گونه‌های چوبی مهم به‌نظر می‌رسد. هدف این مطالعه بررسی تأثیر متغیرهای آب و هوایی شامل دما و بارندگی بر رویش سالانه سپیدار بود و جمع‌آوری نمونه‌های رویشی در جنگل‌کاری‌های اطراف ساری انجام گرفت. با استفاده از مته رویش‌سنج از 10 درخت و از هر درخت 2 نمونه در ارتفاع برابر‌ سینه انتخاب شد. نمونه‌ها برای اندازه‌گیری و آنالیز آماده شدند. پهنای دوایر سالانه به کمک برنامه گرافیکی CorelDrow اندازه‌گیری و سپس به کمک روش‌های آنالیز دوایر سالانه مورد بررسی قرار گرفت. طول سری زمانی از سال 1360 تا سال 1387 (27 سال) ثبت شد. به کمک برنامه COFECHA مقادیر اندازه‌گیری شده کنترل و با استفاده از برنامه ARSTAN شاخص دوایر سالانه محاسبه شد. در نهایت گزارش آماری برنامه بیانگر حساسیت 25 درصدی شاخص دوایر سالانه به عوامل محیطی بود و میانگین همبستگی بین نمونه‌ها 5/0 یا 50 درصد محاسبه شد. مقادیر سری زمانی دوایر سالانه به‌صورت شاخص با مقادیر بارندگی و دمای هوای ثبت شده در ایستگاه‌های منطقه مورد مقایسه قرار گرفت. نتیجه ارزیابی نشان داد که افزایش درجه حرارت در اوایل تابستان (ماه جولای) رویش سپیدار را محدود کرده و بارندگی اوایل بهار (آوریل) بر رویش آن اثر مثبت داشت. بنابراین سپیدار گونه درختی حساس به درجه حرارت زیاده بوده و در شرایط خشک و کم‌آبی رویش آن کاهش می‌یابد و به ‌این جهت تأمین نیاز آبی می‌تواند رویش سالانه و حجم چوب تولیدی را در سال و در واحد سطح افزایش دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation of Climate Variables (Temperature and Precipitation) Effects on Populus alba Annual Growth

چکیده [English]

Fast-growing tree species such as poplar have important role in supplying raw wood materials. The main purpose of present study was to evaluate the impact of climate variables (namely temperature and rainfall) on poplar growth. Samples were collected using increment borer from poplar trees around city of Sari, Iran. Ten samples were extracted and then prepared for measuring and analyses. Tree ring widths were measured by Corel Draw 10 graphical program and using dendrochronological methods analysis. Time series span were recorded 27 years (1982-2008). Quality and measuring control were performed using COFFECHA and computed tree ring index by ARSTAN program. Analysis showed that sensitivity is 25% and correlation coefficient between trees was 50%. Comparing the tree ring index with annually recorded climate variables showed that increasing of temperature in July had negative effects on annual growth. In addition, rainfall in April had positive effects on annual growth of poplar trees. Finally, it is to be noted that poplar is a sensitive tree to high temperature and its growth is decreased in dry condition.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Populus alba
  • Annual Tree ring
  • Temperature and Precipitations