خصوصیات خاک و جنگل‌شناسی در جنگل‌کاری‌های گیلاس وحشی و افراپلت جنگل‌های غرب مازندران

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد ، گروه جنگل شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده کویرشناسی، دانشگاه سمنان، ایران،

2 استادیار ، گروه جنگلداری مناطق خشک، دانشکده کویرشناسی، دانشگاه سمنان، ایران،

3 عضو هیات علمی دانشکده کویرشناسی، دانشگاه سمنان، ایران

چکیده

سابقه و هدف: جنگلکاری در هر منطقه با توجه به گونه، سن، نوع آمیختگی و شرایط رویشگاهی میتواند اثرات متفاوتی بر کیفیت توده و خصوصیات خاک داشته باشد. هدف اصلی این تحقیق بررسی ویژگی‌های جنگلشناسی و تأثیر بر خصوصیات فیزیکو شیمیایی خاک این دو گونه گیلاس وحشی (Prunus avium L.) و افرا پلت (Acer velutinum Boiss.) به صورت خالص و آمیخته بوده است.
مواد و روش ها: جهت بررسی ویژگی‌های جنگلشناسی و تأثیر بر خصوصیات فیزیکو شیمیایی خاک دو گونه مذکور به صورت خالص و آمیخته، سه سطح جنگلکاری شده خالص گونه‌های گیلاس وحشی (6000 مترربع) و افراپلت (8000 مترمربع) و آمیخته دو ‘گونه (10000 مترمربع) واقع در طرح جنگلداری غرب هراز (ازدارسی) انتخاب شدند. در هر یک از توده ها، ویژگی‌های جنگل‌شناسی شامل نوع گونه، قطر برابرسینه، ارتفاع کل، ارتفاع تنه و قطر تاج درختان در چهار جهت جغرافیا یی و خصوصیات فیزیکو شیمیایی خاک شامل اسیدیته و شوری، کربن آلی، نیتروژن کل، پتاسیم و فسفر قابل جذب، بافت و رطوبت نسبی در عمق 15 سانتی‌متری مورد مقایسه قرار گرفتند.
یافته ها: بر اساس نتایج درختان افرا پلت و گیلاس وحشی در توده‌های آمیخته قطر و ارتفاع کمتری نسبت به توده‌های خالص داشتند. حجم درختان در جنگلکاری گیلاس وحشی (17/0 متر مکعب) به طور معنی‌داری بیشتر از جنگلکاری خالص افرا پلت (11/0 متر مکعب) بود و آمیختگی اثر معنی‌داری روی حجم درختان نداشت. ضریب قدکشیدگی جنگلکاری‌ خالص و آمیخته گیلاس وحشی (07/1 و 03/1)، به طور بیشتر از جنگلکار‌یهای خالص و آمیخته افرا پلت (85/0و83/0) بود. بیشترین میزان اسیدیته و هدایت الکتریکی خاک در جنگلکاری‌های خالص گیلاس وحشی (47/6 و 25/72 میکرو زیمنس بر سانتی‌متر) و کمترین آن در جنگلکاری‌های خالص افرا پلت (96/5 و 80/47 میکرو‌زیمنس بر سانتی‌متر) مشاهده گردید. همچنین، بالاترین درصد کربن آلی و میزان ازت خاک در جنگلکاری‌های گیلاس وحشی خالص (88/1% و12/0%) و کمترین میزان آنها در توده‌های آمیخته گیلاس وحشی و افرا پلت (92/0% و06/0%) مشاهده شد. توده‌های مختلف مورد بررسی تفاوت معنی‌داری را از نظر خصوصیات فیزیکی خاک مانند بافت (رسی)، رطوبت نسبی )5/9 تا 13 درصد) و وزن مخصوص ظاهری (20/1 تا 32/1 گرم بر سانتیمتر مکعب) نشان ندادند.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده از این پژوهش جنگلکاری خالص با گونه بومی گیلاس وحشی از موفقّیت نسبی خوبی برخوردار بوده و در برخی از فاکتورهای مورد مطالعه عملکرد بهتری را نسبت به افرا پلت خالص نشان داد. کاشت آمیخته این دو گونه هم در بیشتر فاکتورهای مورد بررسی این تحقیق وضعیت بهتری را نسبت به کاشت خالص هر گونه نشان نمی‌دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Soil and silvicultural characteristics in plantations of Prunus avium L. and Acer velutinum Boiss. in the west forest of Mazandaran

نویسندگان [English]

  • Azizollah Hooshmand 1
  • Alireza Moshki 2
  • Maryam Mollashahi 2
  • Mojtaba Amiri 2
  • Mohammad kia Kianian 3
1 semnan university
2 Semnan university,
3 Semnan university, Faculty of desert studies
چکیده [English]

Background and Objectives: Plantation in each region, depending on Planted species, age, mixture and habitat conditions, can have different effects on stand quality and soil characteristics. The main objective of this study was to investigate the silvicultural characteristics of Pure and mixed plantations of Prunus avium L. and Acer velutinum Boiss.and the effect of those species on soil physic-chemical properties.
Material and methods: In order to investigate silvicultural characteristics and soil physico chemical properties of two pure and mixed plantations of P. avium and A. velutinum, three planted area of P. avium (6000 m2), A. velutinum (8000 m2), and the mixed stand of two species (10000 m2) in forest plantation of west Haraz (Azdarsi) were selected. In each stand, the silvicultural characteristics (i.e. type of species, diameter in breath height, total height, trunk height and crown diameter) in four geographical directions and soil properties (i.e. pH, EC, organic carbon, total nitrogen, available potassium und phosphorus, texture and relative humidity) were compared in depth of 15 cm were compared.
Results: Based on the results, the P. avium and A. velutinum trees in mixed stands had lower diameter and height values than those in pure ones. Trees volume in P. avium (0.17 m3) was higher than those in A. velutinum (0.11 m3) and mixture of two species had no significant impacts on volume of trees. Form factor index in pure and mixed stands of P. avium (1.03 and 1.07) were significantly higher than those in pure and mixed stands of A. velutinum (0.85 and 0.83). The highest and the lowest soil pH and EC were found in pure P. avium (6.47, 72.25 μScm-1) and pure A. velutinum (5.96, 47.80 μScm-1) plantations, respectively. Furthermore, the highest percentage of organic carbon and nitrogen content were observed in pure P. avium (1.88% and 0.12%) and the lowest one in mixed stand and A. velutinum (0.92% and 0.06%). The different studied tree stands did not show any significant differences in soil physical properties (i.e. texture, relative humidity and bulk density).
Conclusion: According to the results of this study, pure plantation of native P. avium has a good relative success and in some of the studied factors showed better performance than pure A. velutinum. The combined planting of these two species together in most of the investigated factors does not show a better situation than pure planting of any species.Form factor index, Haraz, Hyrkanian, Pure plantation, Mixed plantation, Soil properties.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Form factor index"
  • " Pure plantation"
  • "Mixed plantation"
  • "Soil properties"
  • "Hyrkanian"

مراجع

1.Alem, S., Pavlis, J., Urban, J., and Kucera, J. 2015. Pure and mixed plantations of Eucalyptus camaldulensis and Cupressus lusitanica: their growth interactions and effect on diversity and density of undergrowth woody plants in relation to light. Open J. Forest.5: 4. 375-386.
2.Eshaghi Rad, J., Gharnejad, P., and Bunj Shafi'i, A.S. 2014. Evaluation of Pinus nigra plantation and its effect on plant diversity and soil chemical propertiesof rangeland ecosystems. Iran. J. For.6: 4. 471-482. (In Persian)
3.Forrester, D.I., Bauhus, J., and Khanna, P.K. 2004. Growth dynamics in a mixed species plantation of Eucalyptus globules and Acacia mearnisii.Forest Ecology and Management. 193: 81-95.
4.Jafari Haghighi, M. 2004. Method of soil analysis sampling and important physical & chemical analysis with emphasis on theoretical & applied principles. Nedai Zehi publications. (In Persian)
5.Karami-Kordalivandi, P., Hosseini,S.M., Rahmani, A., and Mokhtari, C. 2015. Effects of pure and mixed Caucasian alder (Alnus subcordata C. A. Mey.) and eastern cottonwood (Populus deltoides Marsh.) plantations on carbon sequestration and some physical and chemical soil properties. Iran. J. For. Pop. Res. 23: 3. 412-402. (In Persian)
6.Kelty, M.J. 2006. The role ofspecies mixtures in plantation forestry. Forest Ecology and Management.233: 2. 195-204.
 7.Kooch, Y., Hosseyni, S.M., Jalilvand, H., and Fallah, A. 2010. Biodiversity of environmental units in relation to soil  properties in beech forest ecosystem.J. Environ. Sci. 8: 1. 135-150.
8.Mohr, D., Simon, M., and Topp, W. 2005. Stand composition affects soil quality in oak stands on reclaimed and natural sites. Geoderma. 129: 1. 45-53.
9.Montagnini, F. 2000. Accumulation ln above-ground biomass and soil storage of mineral nutrients in pure and
mixed plantations in a humid tropical lowland. Forest Ecology and Management. 131: 1. 177-193.
10.Moshki, A., Noori, E., and Soleiman Dehkordi, N. 2017. The patterns of soil carbon sequestration changes regarding physico-chemical soil properties (Case study: Semnan Sokan forest Park).Iran. J. For. Pop. Res. 25: 2. 253-244. (In Persian)
11.Mozaffarian, V. 2004. Trees and Shrubs of Iran. Farhang Moaser Publications, 991p. (In Persian)
12.Petit, B., and Montagnini, F. 2006. Growth in pure and mixed plantations of tree species used in reforesting rural areas of the humid region of Costa Rica, Central America. Forest Ecology and Management. 233: 2. 338-343.
13.Pilehvar, B., Seyedna, S., Soosani, J., Jafari, and Saberi H. 2015. Assessment of Needle leaves and broad leaves afforested stands in Makhamalkooh forest park. J. Zagros For. Res. 1: 2. 67-62. (In Persian)
14.Piotto, D., Vıquez, E., Montagnini, F., and Kanninen, M. 2004. Pure and mixed forest plantations with native species of the dry tropics of Costa Rica: a comparison of growth and productivity. Forest Ecology and Management.190: 2. 359-372.
15.Rouhi Moghadam, A., Ebrahimi, A., Hosseini, S.M., Rahmani, A., and Tabari, M. 2009. Comparison of growth characteristics of oak in pure and mixed plantations. Iran. J. For. Pop. Res.18: 2. 224-210. (In Persian)
16.Sayyad Hosseini, S.M., and Mahdavi, R. 2005. Comparison of plantation soil properties in pure and mixed Forest of Populus eurmaericana (Dode) Guinier and Alnus subcordata C.A. Mey. J. Water Soil Sci. 1: 114-107. (In Persian)
17.Sayyad, A., Hosseini, S.M., Akbarnia, M., and Gholami, Sh. 2007. Comparison of plantation soil properties of Populus eurmaericana (Dode) Guinier and Alnus subcordata C.A. Mey, J. Environ. Stud. 33: 41. 69-76.
18.Soheili Isfahani, S., and Fallah, U. 2013. The study of qualitative, quantitative characteristics of traditional poplar (Populus alba and Populus nigra) plantations in western Esfahan province. J. For. Wood Prod. 67: 2. 233-244.(In Persian)
19.Stanley, W.G., and Montagnini, F. 1999. Biomass and nutrient accumulation in pure and mixed plantations of indigenous tree species grown on poor soils in the humid tropics of Costa Rica. Forest Ecology and Management.
20.Taiz, L., and Zeiger E. 2006. Plant Physiology, 4th edition. Sinauer, Sunderland, Pp: 1-700.21.Will, G.M. 1985. Nutrient deficiencies and fertilizer use in New Zealand exotic forests. FRI Bulletin (97). Rotorua,New Zealand.
22.Zarin-Kafsh, M. 2002, Forestry Soil. Interaction of soil and plants regarding ecological factors forests ecosystems. Forest and rangelands research institute press. Tehran, Iran. (In Persian)
23.Zobeiry, M. 2004. Forest Inventory (Measurement of Tree and Stand). Tehran University Publications, Iran. 402p. (In Persian)

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار