باززایی مستقیم توس Betula litwinowii از طریق کشت درون شیشه‌ای ریزنمونه تک‌گره

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه علوم کشاورزی گرگان

2 استادیار دانکده علوم جنگل

3 استادیاردانکده تولید گیاهی

4 استادیار موسسه پنبه کشور

چکیده

توس(Betula sp) در ایران بازمانده جنگل¬های اولیه خزری و رو به انقراض است. دامنه پراکنش محدود و شرایط رویشگاهی نامساعد جنس توس و عدم زادآوری در رویشگاه¬های طبیعی و ناتوانی در تکثیر جنسی باعث در معرض انقراض قرار گرفتن آن شده و استفاده از فنون درون شیشه¬ای را جهت حمایت بیشتر از این جنس مورد تاکید قرار می¬دهد. هدف از پژوهش حاضر
بهینه¬سازی محیط کشت و تیمار¬های سترون¬سازی جهت ریزازدیادی B. litwinowii، یکی از سه گونه شناسایی شده این جنس در ایران با استفاده از ریزنمونه تک¬گره است. ریزنمونه¬ها به¬صورت تصادفی از نهال¬های 4-5 ساله جمع¬آوری و با اعمال تیمارهای مختلف سترون¬سازی در دو محیط کشت MS و WPM با غلظت¬های مختلف هورمون¬های BAP و NAA کشت شدند. داده¬های به-دست آمده با استفاده از آزمایش فاکتوریل دو عامله در قالب طرح کاملا تصادفی با استفاده از نرم¬افزار SPSSو MSTATC مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد برای استریل کردن ریزنمونه¬های تک-گره، بهترین حالت استفاده از تیمار کلرید¬جیوه 1/0 درصد به¬مدت 7 دقیقه بود و هر دو محیط کشت MS و WPM با غلظت¬های مختلف هورمونی برای تولید برگ تک¬گره مناسب بودند. بیش از 75 درصد جوانه¬های جانبی تک¬گره¬ها در هر دو محیط کشت فوق به برگ تبدیل شدند و در نهایت 10 درصد از تک¬گره¬ها تنها در محیط کشت WPM قادر به ساقه¬زایی و تولید ریشه شدند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Direct regeneration of Birch (Betula litwinowii) by in vitro culture nodal explants

نویسنده [English]

  • jamile nazari 1
1
2
3
4
چکیده [English]

Birch (Betula sp.) is considered as a survivor of Caspian primary forests and one of the extincting forest trees in Iran. In our country birch species endengred because of limited range distribution, Unfavorable habitat conditions, lake of regeneration in natural habitat and Inability to reproduce sexually. Therefore using the techniques of in vitro is very important to support this species. The objective of the present research Optimization of culture medium and surface sterilization treatments for B. litwinowii micropropagation that is one of known Birch by use of nodal explants. Nodal explants were collected randomly from 4-5 years old of birch seedlings and sterilized by applying different treatments in both MS and WPM medium with various concentrations of hormones BAP and NAA were cultured. The obtained data were analyzed based on completely randomized design using SPSS and MSTATC software. The results revealed that HgCl2 (0.1% for 7 min) was the best treatment for surface sterilization of nodal explants. The MS and WPM media supplemented with various concentrations of hormones were suitable for culture establishment of nodal explants. More than 70 % of single lateral bud nodal in both the medium becomes to leaves, finally, 10% of nodales able to produce shoot and roots in WPM medium.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Betula litwinowii
  • tissue medium
  • Micropropagation
  • Sterilization