عوامل مؤثر در تولید علوم کشاورزی و منابع طبیعی؛ چالش‌ها و راهکارها

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

چکیده

این پژوهش بر پایه راهبرد نظرسنجی و با هدف بررسی عوامل محرک تولیدات پژوهشی علمی در عرصه کشاورزی و منابع طبیعی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق را 300 نفر از متخصصان و اعضای هیأت علمی دانشکده‌های کشاورزی و منابع طبیعی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تشکیل می‌دادند که با روش نمونه‌گیری ”هدفمند“ انتخاب شدند. روایی پرسش‌نامه مورد استفاده برای گردآوری داده‌ها از سوی گروهی از اعضای هیأت علمی فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی بررسی و تأیید شد. پایایی آن نیز با کسب ضریب آلفای کرونباخ 87/0 مورد تأیید قرار گرفت. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که طرح تحقیق دانشجویان دوره‌های عالی؛ حس کنجکاوی و علاقمندی محققان؛ روند فعالیت‌های علمی، محتوای مجلات علمی و نشریات معتبر؛ نیاز جامعه؛ و در نهایت سفارش دستگاه‌های اجرایی از اولویت‌های اول تا پنجم در انتخاب موضوع تحقیقات برخوردارند. همچنین، کسب احترام و مقبولیت اجتماعی مهم‌ترین انگیزاننده پژوهشگران در انجام پژوهش‌های کشاورزی و منابع طبیعی است. از دید پژوهشگران کشاورزی و منابع طبیعی، منزلت اجتماعی و رضایت‌مندی دانشمندان و محققان از جایگاه خود در جامعه تأثیر به‌سزایی بر ارتقاء کشاورزی کشور دارد. ”تامین اعتبار و تسهیلات زیر بنایی در امر پژوهش“ نیز به‌عنوان مهمترین چالش انجام پژوهش‌های کشاورزی و منابع طبیعی شناخته شد.

عنوان مقاله [English]

Factors Affecting Scientific Production in Agriculture and Natural Resources Sciences; Challenges and Recommendations

چکیده [English]

This research project aimed to investigate the scientific performance motivators in agriculture and natural resources by means of measuring attitude approach. The population consisted of 300 agriculture and natural resources faculty members from agricultural and natural resources colleges as well as from the Academy of Sciences of Islamic Republic of Iran who were selected through purposive sampling methodology. The data collection was done using a questionnaire which was validated by a group of experts. Its reliability as measured by Cronbach’s alpha was 0.87. Findings revealed that, graduate students’ proposals; scientists’ curiosity and interests; scientific journals’ trends; society needs; and public organizations’ grants got the first to last ranking orders in selecting research topics. Esteem needs were the most important determinant of scientists’ motivation in agriculture and natural resources researches. Scientists’ satisfaction played a great role in national agricultural development. Also, availability of “research grants and budgets and research materials and tools” recognized to be the most important challenge of agriculture and natural resources researches.