بررسی اثر صفات مرفولوژی بذر و مبدأهای ارتفاعی مختلف بذر بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) بر سبز شدن و رویش نهال‌های یک‌ساله

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

چکیده

به‌منظور بررسی میزان تأثیر صفات مورفولوژی و مبدأ بذر بلوط ایرانی بر صفات رویشی نهال‌های به‌دست آمده، بذور سه ناحیه ارتفاعی پایین‌بند، میان‌بند و بالابند (1300، 1700 و 2000 متر از سطح دریا) جنگل نورآباد استان لرستان جمع‌آوری شده و پس از اندازه‌گیری صفات مورفولوژیک بذر هر درخت مادری از جمله طول، پهنا، حجم، وزن و تعداد بذر در کیلوگرم در زمین زراعی دانشگاه یاسوج کاشته شدند. سپس درصد سبز شدن، صفات رویشی مانند ارتفاع، قطر یقه، تعداد برگ، حجم و درصد زنده‌مانی نهال‌ها اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که به‌جز طول بذر، دیگر صفات مورفولوژیک بذر سه مبدأ ارتفاعی با هم تفاوت معنی‌دار داشتند. هر چند که در میزان سبز شدن مبدأهای مختلف تفاوتی مشاهده نشد، اما نهال‌های به‌دست آمده از مبداء ارتفاعی پایین و بالا به‌ترتیب به‌طور معنی‌داری بالاترین و کم‌ترین مقادیر شاخص بنیه گیاهچه، پارامترهای رویشی و نسبت تعداد برگ سبز به کل نشان دادند. از نظر زنده‌مانی نیز نهال‌های با مبدأ ارتفاعی پایین و میانی به‌ترتیب از بالاترین و کم‌ترین مقدار برخوردار بودند. نتایج همبستگی نیز نشان داد که رابطه مثبت معنی‌داری بین صفات مورفولوژیک بذر با درصد سبز شدن و پارامترهای رویشی نهال‌ها وجود دارد اما با زنده‌مانی رابطه معنی‌داری نداشتند. به‌طورکلی نتایج این پژوهش نشان داد که استفاده از بذور درشت‌تر و سنگین‌تر به‌دست آمده از مبدأ ارتفاعی پایین می‌تواند موفقیت بالاتری در جنگل‌کاری‌های یاسوج در سال اول رویش داشته باشد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of seed morphology and different altitude origins of Persian oak (Quercus brantii Lindl.) on germination and growth of one year old seedlings

چکیده [English]

Seeds of Persian oak from three altitude regions of  low, middle and high (1300, 1700 and 2000 meter of sea level) in Noorabad forests of Lorestan province were collected to investigate the effects of some morphological traits and altitude origins of seed on growth traits of seedlings. After measuring of seed morphological traits such as length, width, volume and number of seed per kilogram for each maternal tree, seeds were sown in common garden of Yasuj University. Then, germination rate, growth parameters like height, collar diameter, leaf number, volume and survival rate of seedlings were measured. The results showed that except of seed length, all morphological traits of seeds were different among three altitude origins. Although no differences was observed among germination rate of different altitude origins, but seedlings from low and high altitude origin showed significantly highest and lowest values of seedling vigor index, growth parameters and number of green leaves to total leaves. Also survival rate of seedlings from low and middle altitudes origin had highest and lowest values, respectively. Results of correlation analysis revealed that morphological traits of seeds were positively correlated with germination rate and growth parameters of seedlings, but there was not any significant correlation between seed morphological traits and survival of seedlings rate. In addition, the results of this research illustrated that the usage of larger and heavier seeds from low altitude origins can be conducted to more successful in plantations of Yasuj during first year of growth.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Persian oak
  • plantation
  • Seedling growth
  • Seed morphology