TY - JOUR ID - 1213 TI - ساقه گیاه جارو (sorghum bicolor) ظرفیتی نو و با ارزش از مواد لیگنوسلولزی غیرچوبی برای صنعت خمیر و کاغذ JO - پژوهش‌های علوم و فناوری چوب و جنگل JA - JWFST LA - fa SN - 2322-2077 Y1 - 2013 PY - 2013 VL - 19 IS - 4 SP - 21 EP - 40 KW - : sorghum bicolor KW - خواص مورفولوژیکی KW - ضرایب کاغذسازی KW - ترکیبات شیمیایی DO - N2 - در این پژوهش به‌منظور ارزیابی پتانسیل کاغذسازی ساقه گیاه غیرچوبی جارو (sorghum bicolor) به بررسی ویژگی‌های ظاهری، شیمیایی و ضرایب کاغذسازی گونه‌های تهیه شده این گیاه از دو منطقه شمال و شمال‌غرب ایران پرداخته شد. در این پژوهش ساقه‌ها در طول به 3 قسمت تقسیم شده و پوست و مغز آن‌ها از هم جدا شدند. ویژگی‌های مورفولوژیک الیاف، ضرایب کاغذسازی و درصد ترکیبات شیمیایی هر یک از اجزای پوست و مغز براساس استانداردهای تاپی اندازه‌گیری شد. نتایج به‌دست آمده از ضرایب کاغذسازی الیاف ساقه این گیاه بر مبنای طول (2/1 میلی‌متر) و ضخامت دیواره لیفی (5/2 میکرومتر) آن، نشان می‌دهد که، این منبع لیگنوسلولزی نسبت به منابع غیرچوبی متداول و حتی پهن‌برگان بومی، در جایگاهی مناسب برای تولید کاغذی با مقاومت‌های مکانیکی مطلوب قرار دارد. نتایج آنالیز شیمیایی پوست و مغز ساقه این گیاه بیانگر محتوای سلولز بیش‌تر (53 درصد) و لیگنین کم‌تر (20 درصد) آن در مقایسه با گونه‌های چوبی و غیرچوبی متداول می‌باشد که خود از مهم‌ترین پارامترهای مثبت (سادگی عملیات لیگنین‌زدایی و هزینه‌های تولید کم) این ماده اولیه در تولید کاغذ محسوب می‌شود. با مقایسه نتایج پارامترهای فیزیکی و شیمیایی کاغذسازی از پوست و مغز ساقه گیاه جارو می‌توان دریافت، که در تمام موارد بررسی شده، پوست ساقه کیفیت بهتری نسبت به مغز دارد ولی با توجه به نسبت ناچیز مغز به پوست (بر خلاف بیش‌تر مواد لیگنوسلولزی غیرچوبی) پیش‌بینی می‌شود، خمیرکاغذ به‌دست آمده از کل ساقه (با مغز)، دارای اختلاف قابل‌توجهی با خمیر به‌دست آمده از پوست تنها نخواهد بود. ساقه جارو رشدیافته در شمال کشور در مقایسه با گونه‌های شمال‌غرب کشور به‌دلیل دارا بودن طول الیاف بلندتر، سلولز بیش‌تر و مواد استخراجی کم‌تر به‌عنوان پتانسیلی مناسب‌تر در تولید خمیرکاغذ (همراه با انجام بررسی‌های بیش‌تر) به فعالان این حوزه صنعتی پیشنهاد می‌شود. UR - https://jwfst.gau.ac.ir/article_1213.html L1 - https://jwfst.gau.ac.ir/article_1213_fbf0278a589ab55f65240826df73f252.pdf ER -